Afl. 92 Spanning verwerken zonder eten

Kan je goed omgaan met spanning in je lichaam? Ik vind het zelf niet gemakkelijk. In het verleden was het altijd direct een aanleiding om te gaan eten. Eten ontspant.

Opvallend is dat we slank zijn vaak associëren met je heerlijk voelen, maar in de praktijk zal het regelmatig het tegenovergestelde voor je betekenen. Je laat lastige gevoelens toe zonder jezelf af te leiden met eten. In deze aflevering deel ik mijn recente ervaring met het voelen van spanning in mijn lichaam en geef ik je de stappen waarmee ik deze verwerkte zonder eten.

Gevoelens van ongemak zullen dat altijd zijn: ongemakkelijk. Maar door te leren hoe je zonder verzet openstaat voor al je emotionele ervaringen kan je niet alleen stoppen met overeten en afvallen, je wordt ook iemand die profiteert van alle vrijheid die dit met zich meebrengt.

Luister naar de podcast

Wat je ontdekt:

• Vier stappen voor het verwerken van spanning in je lichaam.
• Wat er gebeurde in de nagelsalon..

Transcript Afl. 92

Je luistert naar Etenslessen, de podcast met Marjena Moll en dit is aflevering 92. Je luistert naar Etenslessen, de podcast over afvallen zonder dieet en het creëren van een geweldige relatie met eten. Mijn naam is Marjena Moll. Ik ben je coach en ik introduceer je graag in mijn Etenslessen, waardoor je ontdekt hoe je afvalt zonder dieet en een fantastische relatie met eten creëert. Laten we beginnen.

Hoe is het met je? Heb je zin in een juicy verhaal? Want ik heb er één voor je...haha. Het speelt zich af in een nagelsalon. Het is echt gebeurd. Ik vind het ook echt zo locatie waarvan je zegt: nou wat ik nou heb meegemaakt in de nagelsalon... Het is geen roddel. Het is een ervaring die ik had van de week die voor mij een perfecte oefening was in het doorvoelen van ongemak. En ik wil hem hier voor je delen als Etensles, zodat jij je voordeel mee kan doen. Want ik weet dat het goed worden in het doorvoelen van spanning, zonder dan te eten een van de dingen is die je waarschijnlijk te leren hebt om slank te kunnen worden en af te vallen zonder dieet.

Wat hier interessant aan is en wat het zo waardevol maakt om met je te delen, is dat we vaak gevoelens op slank zijn projecteren die in een enorm contrast staan met de realiteit. Je ziet doorgaans twee beelden van slank zijn. Je ziet of een foto van iemand die heel slank is die wordt ingezet om een product aan te prijzen waar je van afvalt. En dan zie je bijvoorbeeld een jonge vrouw in een mooi, strak, wit, fris tanktopje met een groene smoothie in haar hand. Die een parelwitte glimlach laat zien en ze straalt. En dan staat er een tekst bij, in de trant van: sinds ik product x gebruik, nu na zoveel weken voel ik me fantastisch. We kennen die beelden. En wat ze uitstraalt is één en al energie.

En hoewel het waar is dat je je inderdaad na zoveel weken groene smoothies fantastisch gaat voelen in je lijf, gaat het er mij alleen even om dat je je realiseert: hè! Ik associeer slank zijn met barsten van de energie. Stralen sprankelen, heel lekker voelen, blijf voelen. Een andere projectie die we hebben op het hebben van een slank lichaam, zijn de foto's die je vaak ziet in modebladen. Bladen waar in zonnebrillen worden verkocht. Mooie luxe tassen, al die high-end producten, prachtige merkkleding. De fotomodellen die daarvoor gebruikt worden voor de vaak zo gepositioneerd en hebben een gezichtsexpressie die uitstraalt dat ze zich heel zelfverzekerd voelen en ontspannen. En dat zijn twee emoties waar we wel wat van willen hebben...haha...

Als ik mijn klanten vraag wat is jouw associatie bij slank zijn? Waar denk je aan als je denkt aan het hebben van je ideale lijf? Dan denk je vaak daaraan: oeh, dan voel ik me heel zelfverzekerd. Dan voel ik me ontspannen. Dan voel ik me sensueel, dan straal ik. Ben ik blij. Voel ik me gelukkig. Ben ik uitgelaten. Dus die projecties die kloppen. Die kloppen met de beelden die je in de loop van je leven keer op keer op keer op keer hebt gezien. En dat is ook de reden waarom die advertenties werken. Je associeert onbewust die zonnebril of die tas, of dat merk met je zelfverzekerd voelen, met je ontspannen voelen in je lichaam. En dat zijn hele aantrekkelijke gevoelens. We vinden die sensaties in ons lichaam heel erg fijn. Het is heel fijn om je heel zeker en krachtig te voelen of ontspannen te voelen, sensueel te voelen of uitbundig, vrolijk, stralend. Verrukkelijke gevoelens natuurlijk. Deze projecties staan alleen in een enorm groot contrast met het worden van die dunnere versie van jezelf. De man of vrouw die jij bent zonder overeten in je leven. De man of vrouw die jij bent, is namelijk heel erg goed in staat geworden om zich rot te voelen. Zonder dan naar eten te grijpen. Om niet uit te checken met eten. En als je op mij lijkt en op hoe ik ooit was en hoe ik met eten omging, dan eet je vaak als je wilt uitchecken. Als je wilt ontsnappen aan emoties die je lastig vindt.

En ik at om alles. Als ik me alleen voelde, onzeker voelde. Verveelde, besluiteloos, afgewezen, gespannen, gefrustreerd, teleurgesteld. Je kan het hele spectrum afgaan en zelfs aan de positieve kant van het spectrum overat ik vaak om mijn emoties te reguleren. Als ik erg opgewonden was over iets wat ging gebeuren, ging ik ook even eten om mezelf weer wat naar beneden te brengen en te kalmeren.

Met andere woorden: om niet langer te hoeven eten en dus af te kunnen vallen als je last hebt van emoties waar je moeite mee hebt, dan betekent dat dus eigenlijk dat je goed wilt worden in je rot voelen.

Slank worden en blijven betekent dat je iemand wordt die zich goed rot kan voelen zonder dan naar eten te grijpen. En met rot bedoel ik dus niks anders dan, even een parapluterm voor alle emoties die je lastig kan vinden. Ik heb er net een aantal voor je opgesomd waarvan je er zeker een aantal zal herkennen waarvan je denkt: oh, ja dan. Dan check ik ook liever uit. Dan pak ik ook liever even iets te eten. En goed worden in je rot voelen betekent dus dat je dit gaat leren toelaten in je lichaam zonder eraan te willen ontsnappen. En ik zal je straks de stappen hiervoor geven.

Maar ik zal nu eerst teruggaan naar het sappige verhaal over wat ik meemaakte in de nagelsalon. Wat was er aan de hand. Ik was naar nagelstudio toe om mijn nagels te laten doen en daar heerste een hele fijne zondagmiddag energie. Het was stil. Niemand was met elkaar in gesprek. Niemand zat op z'n telefoon. De mensen die daar aan het werk waren, die waren stilzwijgend aan de slag en de mensen die hun nagels lieten doen, die waren gewoon in gedachten verzonken en keken naar wat er met hun handen gebeurde. En het enige wat je hoorde in de ruimte was het zoemen van de ventilatoren. Het was een hele fijne, kalme, bedachtzame energie, een beetje een bibliotheeksfeer zou je kunnen zeggen. En ik was net aan de beurt. En iemand was net de oude nagellak eraf aan het halen. Toen er aan de balie iemand kwam met een klacht. Er kwam een man aan de balie met een klacht en de strekking van zijn verhaal was dat hij van tevoren had gebeld om te vragen wat de behandeling van de nagels van zijn dochter ging kosten. En nu hij kwam afrekenen, bleek het 5 euro duurder te zijn. En de dame die hem wilde uitleggen hoe het zat, sprak niet zo heel erg goed Nederlands. Maar het was voor mij helemaal aan de andere kant van de ruimte heel duidelijk te volgen dat zijn dochter een andere behandeling had gekozen, een ander product had uitgekozen. En dat product was 5 euro duurder. Kostte 5 euro meer. Ondanks dat ze probeerden dat op meerdere manieren uit te leggen en duidelijk te maken, bleef deze manier vasthouden aan zijn ongenoegen en hij uiten dat ongenoegen met een hele luide stem.
Er was geen ontkomen. Aan iedereen daar in de nagelsalon moest luisteren naar zijn klacht. En ik wilde mij er niet mee bemoeien. Maar het duurde maar en duurde maar. En de dame die hem te woord stond, die probeerde op meerdere manieren aan te geven dat ze het onprettig vond hoe er tegen haar gepraat werd. Dus ze vroeg een keer beleefd of ze niet zo hard wilde praten. Ze vroeg hem ook een keer beleefd of hij niet naar haar wilde wijzen. Ze voelde zich duidelijk heel ongemakkelijk en de dominantie van deze man was op het agressieve af. De woorden die hij ook gebruikte waren respectloos en zijn toon was neerbuigend. Hij etaleerde breed uit dat ie het belachelijk vond dat er geen pinautomaat was en het ging maar door en door en ik voelde in mijn lichaam een irritatie opkomen. Ik voelde dat het mij dwars begon te zitten, dat deze man zich zo grijs grensoverschrijdend gedroeg en de hele ruimte overnam met dat wat hij wilde dumpen. Want vijf euro meer of minder, je betaalt het of je betaalt het uiteindelijk niet. Maar er eindeloos over door blijven gaan is uiteindelijk gewoon alleen maar het dumpen en ventileren van wat hem dwars zit.

En op een goed moment hield ik het niet langer. Ik was er helemaal klaar mee en ik bemoeide mij ermee vanaf de andere kant van de ruimte. En ik zei iets in de strekking van: het is zondag. Iedereen heeft de hele week hard gewerkt die hier nu zit en zijn behandeling krijgt. En het is fijn als dit nu stopt. Ik heb ook gezegd dat de dame aan de balie hem meerdere keren heeft geprobeerd uit te leggen dat zijn dochter voor een ander product heeft gekozen, wat 5 euro meer kost. Ik had natuurlijk geen idee hoe mijn bemoeienis ging vallen, dus het was spannend. En precies dat waar ik natuurlijk ook voor vreesde is dat al die negatieve energie van die man zich natuurlijk vanaf dat moment naar mij richtte. En hij begon mij te vertellen wat hij ervan vond en mij natuurlijk ook te vertellen wat die van mijn bemoeienis vond.

Waarop ik hem overtroefde. Ik accepteerde het niet. Ik accepteerde niet dat hij de ruimte zo blijft domineren met dit verhaal en ik gaf er grenzen aan en ik lieten weten dat het niet oké was hoe die zich gedroeg. Dat ik z'n toon bijzonder neerbuigend vond en dat hij zich respectloos gedroeg. En dat het niet oké was en dat het nu stopt en dat het klaar was. Het stopte ook en hij ging weg. En waarom ik je dit vertel is om wat ik daarna deed. Het verhaal is alleen maar het kapstokje. Ik deel het met je omdat ik vanaf dat moment, toen de situatie voorbij was, contact maakte met wat ik voelde. Contact maakte met mijn lichaam. Want hoewel ik kon beredeneren dat ik veilig was daar in de ruimte, dacht mijn lichaam er duidelijk anders over. Ik had heel veel stresshormonen aangemaakt. Mijn ademhaling zat hoog. Mijn hart ging tekeer en ik had het bloedheet. Mijn lichaam stond dus in een alert stand, in een: dit is een onveilige situatie stand. En wat zo bijzonder is, in het verschil tussen dieren in de natuur en wij in onze maatschappij, is dat dieren hun stresshormonen altijd direct één op één verwerken. Dieren zie je in de natuur of vechten, daadwerkelijk met hun lichaam vechten, of ze vluchten en gaan er vandoor. Als mijn hond op de tafel heeft gestaan bij de dierenarts en ze mag er daarna van af, ze is altijd bang bij de dierenarts en ik zet er daarna op de grond, dan schudt ze zich uit zodra ze voelt: het is achter de rug. Dus ze verwerkt die stresshormonen die ze heeft gevoeld door haar lichaam te bewegen.
Wat wij doen is gewoon blijven zitten of staan wat we op dat moment doen omdat we geleerd hebben in ons hoofd te gaan zitten. Op school word je natuurlijk al geleerd. Zit stil, blijf zitten. Let op. Als kind word je bijgestuurd. Niet met je schoenen op de bank. Kom daarvan af. Blijf daarvan af. Ga rustig zitten. Hou nu op. Dat automatisch doen wat je in je lichaam voelt. De impulsen die je voelt, direct volgen, dat hebben we afgeleerd door ons te gedragen en te beheersen en ons hoofd te gaan zitten.
En dit is één van de redenen waarom je ooit bent gaan overeten.

Het is een van de manieren waarop je je emoties reguleert zonder je lichaam in te zetten en te gebruiken om dat te doen en dus geen eten in te zetten. Eten is bedoeld voor als je honger hebt, voor als je lichaam brandstof nodig heeft en niet als kalmeringsmiddel. Ik gebruikte het vroeger als een kalmeringsmiddel. En hier nu, in die nagelsalon maakte ik contact met mijn lichaam en bleef ik bij de waarneming van de stress die door mij heen bewoog. En door daar contact mee te maken en bij die ervaring te blijven en te zijn en ook te onderzoeken wat ik allemaal dacht waarmee die stresshormonen geactiveerd waren, kon ik mezelf begeleiden in de ervaring van.

Wat ik graag voor jou wil, is dat je weet wat de stappen hiervan zijn. En ik kan je niet helemaal meenemen in de diepte van het werk wat je hierin wilt gaan doen. In mijn programma doe ik dat wel. Ik heb een complete module die hierover gaat, waarbij ik je echt help om je emotionele draagvlak te gaan vergroten, zodat je eten om je emoties te managen niet langer nodig hebt. En je doet daar in onderzoek. Ik geef je er tools voor, ik geef je er technieken voor. Maar hier nu, in deze les wil ik wat meer aan de oppervlakte, je in ieder geval laten zien waar het over gaat.

In de eerste plaats, als je geraakt bent en last hebt van spanningen in je lichaam, wil je je realiseren dat dat aan de hand is. Met andere woorden: je wilt je bewust zijn van de ervaring. In de gaten hebben dat je bent geraakt, in de gaten hebben dat je gespannen bent. Dat is het eerste. De eerste stap in je ontwikkeling die je nodig hebt. Ik had het vroeger helemaal niet in de gaten. Het enige wat ik voelde was dat ik wilde eten. Waar dat verlangen naar eten vandaan kwam, kon ik het niet herleiden. Kon ik niet plaatsen. Het leek echt uit de lucht te vallen. Dus die eerste stap, dat ontwikkelen van bewustzijn. Als je dat nu nog niet hebt, niet herkend. Als het ook voor jou lijkt alsof overeten helemaal uit de lucht komt vallen. Dan weet je, dat dit het eerste stuk is wat je wilt gaan ontwikkelen. Bewustzijn van wat de aanleiding is van dat verlangen naar eten.

De tweede stap gaat over het opmerken van de sensaties die je kan waarnemen in je lichaam. Wat ik net omschreef. Dat racende hart waar ik last van had. Die ademhaling die hoog zat, de tinteling, de hitte die in mijn lichaam was geactiveerd. Dat waren allemaal reacties op de stresshormonen die ik had aangemaakt. Dus het waarnemen van de sensatie van je spanning in je lichaam. Dat is de tweede stap.

De derde stap, wat ik daar deed op die stoel, is het herleiden van de gedachten die de hormonen, de stresshormonen hebben geactiveerd. Wat dacht ik waardoor ik dit ging voelen? Want die meneer met zijn klacht is alleen maar een omstandigheid. Hij heeft mij niet gestrest. Mijn gedachten over hem hebben mij gestrest. Dit is zo belangrijk om je te realiseren. De omstandigheden, de omgeving activeert je gevoel niet. Het zijn je gedachten over je omstandigheden, over je waarnemingen die je gevoelens activeren. En hier waren het mijn gedachten over zijn grensoverschrijdende gedrag, zijn neerbuigende toon, zijn respectloze woorden, zijn in herhaling vallen. En mijn idee daarbij was jij bent hier niet bezig om alleen je klacht te delen. Je staat ook niet open voor een oplossing. Je wil niet luisteren naar wat je hier wordt verteld, naar de uitleg die je krijgt. En dat is niet oké.
Die gedachte, die triggert mij. En mijn interpretatie van zijn continu hard blijven herhalen. Neerbuigend en respectloos blijven herhalen wat hij er allemaal van vond. Dat interpreteerde ik al: je bent je aan het afreageren. Je bent hier aan het dumpen. Je wil niet bouwen. Je wil niet tot een oplossing komen. Je wil je ook niet gehoord voelen, nu als klant. In de uitleg die je krijgt. En dat daar, dat maakte mij boos. Mijn interpretatie van zijn gedrag.

De vierde stap, en vergis je niet, het door eigenaar te zijn van je eigen gevoelens. Het besef dat de ander je niet, in dit geval die man maakte mij niet boos, het waren mijn gedachten over die man die mij boos maakte. Ik ben daarmee compleet zelf de eigenaar van de stress die ik voelde. Ik heb deze zelf gecreëerd. De vierde stap in het doorvoelen en erbij zijn, dus het waarnemen van de sensaties in je lichaam en je bewustzijn van de gedachten die deze sensaties hebben veroorzaakt, is de stap van zelfzorg. Wat heb ik nodig om dat wat er nu is te verwerken? Om mij er opbouwend toe te kunnen verhouden en in mijn geval. Ja, zat ik met mijn vingers in de zilverfolie en ben ik daar gewoon op die stoel blijven zitten. Maar wat ik wel deed was gedachte van geruststelling kiezen. En in die scan blijven. In dat contact blijven maken met mijn lichaam. En later, toen ik naar huis ging en naar buiten ging, had ik ook van tevoren bedacht: wat doe ik als die meneer daarbuiten blijkt te zijn en mij opwacht? Wat doe ik als ik net mijn fiets van het slot haal en hij daar nog is en met mijn ruzie wil gaan maken? Waar zoek ik dan mijn veiligheid? Dus ook dat was een stap die ik zette daar, terwijl ik op die stoel zat. Dus die vierde stap is een stap van zelfzorg. Wat heb ik nu nodig?
Als je dit gaat doen in plaats van eten kom je tot het besef dat je geen controle nodig hebt over je leven om te kunnen stoppen met overeten. Want dit soort dingen blijven natuurlijk gebeuren, een leven lang. Tenzij je op een onbewoond eiland gaat wonen. Maar zolang je onderdeel uitmaakt van dit grotere geheel en interacteert met andere mensen, zullen er genoeg situaties zijn waarin de dingen niet gaan zoals je wilt. En op dat onbewoonde eiland waarschijnlijk ook niet. Dus het besef dat je geen controle nodig hebt over je leven om niet te hoeven overeten. Wat betekent dat? Het betekent dat je bereid wilt zijn om je lichaam te gebruiken als klankkast voor al je emoties. Voor elk gevoel wat geactiveerd wordt, getriggerd wordt door de gedachten die jij hebt over je waarnemingen. En daarmee lever je de knop in die je nu misschien nog indrukt als je niet meer wilt voelen. Uit overeten wat je doet als je geen honger hebt omdat je denkt: en nou wil ik van dit rotgevoel af.

Ik wil dat deze spanning verdwijnt. Ik wil van deze verveling af. Ik heb nu recht op genieten, want het is vrijdagavond, want het is mijn einde van mijn werkdag, want de kinderen liggen nu op bed. Ik heb nou eindelijk een moment voor mezelf. Die knop, die lever je in en je wordt bereid om op een andere manier te leren je emoties te verwerken. Als dit iets is wat je lastig vindt, kan ik je helpen om hier je ontwikkeling in door te maken. Ik heb alle tools en technieken voor je, de oefeningen voor je, de ruimte voor je, de container, voor je, ik coach je hierop en ik zorg dat het helemaal alsnog tot ontwikkeling komt en jouw emotionele draagvlak hierin groeit, zodat je alles kan voelen. Elke emotie. Zonder dat je daar eten bij nodig hebt. En jij hoeft dan dus ook geen controle meer te hebben over je omstandigheden. Er kan iemand bij een balie staan klagen en zijn stem verheffen zonder dat jij daarna iets te eten nodig hebt.

Slank zijn betekent iemand worden die goed is in zich rot kunnen voelen. En daarvoor kiezen is een dappere stap. Je mag jezelf daar enorm in waarderen, want het is ons vaak niet goed geleerd. Mij is het niet goed geleerd en ik begrijp zo goed waarom. Het is als ouders best lastig om je kind te zien in grote gevoelens. In een woedeaanval, in onredelijkheid. En peuters en kleuters, ze zitten vaak in onredelijkheid of ze hebben last van grote angst, groot verdriet en omdat je zielsveel van je kind houdt voel je daar veel bij. En dus wil je dat kind het liefst zo snel mogelijk uit die emotie hebben. Maar waarom wil je dat? Omdat je het zelf lastig vindt om er getuige van te zijn, omdat je er zelf veel bij voelt. En dus wil je eigenlijk dat dat kind zich zo gauw mogelijk weer lekker voelt, zodat dat gevoel waar jij nu last van hebt als getuige stopt.

En ik weet zeker dat dat de valkuil is waar mijn ouders indertijd ingetuimeld zijn. Waardoor ze mij zijn gaan vertellen dat het onzin was wat ik voelde of dat ik overdreef of me aanstelde of me vergiste. Of mij zo knuffelde in mijn verdriet dat ze het eigenlijk de mond willen snoeren als het ware. Dat hele ssjjj..haha..Dat sussen.

En ik heb het zelf als moeder ook gedaan. Ik was nog niet op deze plek waar ik nu ben. Nu als mijn kinderen het moeilijk hebben, last hebben van emoties die diep raken, waar ik ook veel bij voel, kan ik daar getuige van zijn zonder dat ik probeer die emotie bij ze weg te halen. Maar toen mijn kinderen nog heel klein waren, kon ik nog helemaal niet. Wilde ik ook dat het stopte. Dus ik weet zeker dat ik in alle mogelijke valkuilen ben gestapt hierin. Ik wilde de pijn bij mijn kinderen graag wegnemen. Een teleurstelling of verdriet of angst of boosheid.

Dit was mijn nagelsalon verhaal en wat je hiervan kan meenemen zijn deze vier stappen. Ik nodig je uit om goed te worden in je rot voelen. Onderzoek wat dat voor jou betekent. Onderzoek waar jij nu nog uit contact gaat of nog helemaal niet in de gaten hebt dat je geraakt bent. Want ik weet: het zit er allemaal. Het zat er bij mij ook allemaal. Ik was me er alleen nog niet van bewust omdat mijn brein zo efficiënt was geworden in het voelen, gewoon overslaan en direct doorsteken naar willen eten. Het is gewoon een korte route. Een sluiproute die mijn brein leerde nemen. Dat was het. En de weg terug, het herstellen van het toelaten van al die gevoelens staat nog steeds volledig tot je beschikking. Ik ben er volgende week weer en ik wens je een mooie dag. Tot dan.