Vind je het moeilijk om een afspraak af te zeggen? Als je over je grenzen gaat om anderen niet teleur te stellen is de kans groot dat je overeet ter compensatie. In deze aflevering bespreek ik wat sociale vrijheid voor mij betekent en hoe ik daar invulling aan geef.

Het vergroten van je sociale vrijheid maakt je relaties eerlijker en scheelt gewicht op de weegschaal. Luister naar deze aflevering waarin je veel zal herkennen, om zal lachen en een opening vindt naar een leuker en lichter leven.

Wat je ontdekt: 

• Mijn definitie van sociale vrijheid.

• Waarom je overeet als je sociale vrijheid beperkt is.

• Wat het betekent om je sociale vrijheid te vergroten.

Transcript Afl. 191

Laten we het hebben over sociale vrijheid. Wat bedoel ik daarmee? Waarom is het belangrijk en wat heeft het te maken met je relatie met eten? Laten we daar induiken. Hallo! Aflevering 191. Ik ga op de 200 af. En als jij al vanaf het begin luistert, hoe leuk! Hoe leuk is dit dat je mee bent op deze reis? Dat je mijn Etenslessen tot je neemt en daarvan leert. En als je deze podcast nog maar net hebt gevonden: er is hier zo veel voor je om je relatie met eten mee te kunnen verrijken. Om inzicht te krijgen in het creëren van een fantastische relatie met eten en stoppen met overeten zodat je blijvend gewichtsverlies kan realiseren. Daar gaat deze podcast over. En vandaag ga ik het met je hebben over sociale vrijheid.

Vrijheid is een waarde waar niemand nee tegen zegt. Iedereen zal herkennen: als ik mijn waardes allemaal in een bakje zou moeten stoppen en ik pak ze allemaal uit, dan staat vrijheid daar zeker tussen. Vrijheid kennen we natuurlijk in vele vormen. Op hele grote schaal hè. Wereldschaal, maar ook in het klein, in je eigen leven en een vorm van vrijheid die mij heel dierbaar is, is sociale vrijheid.

Als ik het op z'n allersimpelste aan je uitleg wat ik daarmee bedoel, dan bedoel ik de vrijheid om af te kunnen zeggen, om te kunnen zeggen hey, ik kom vanavond niet, Hey vanmiddag, gaat niet door, ik zie ervan af en het is een vrijheid die mij heel dierbaar is om zowel zelf te ervaren als te geven. Als je bevriend bent met mij mag je altijd last minute een afspraak afzeggen en de liefde die daar voor mij inzit is zo groot dat het ook niet uitmaakt wat je afzegt. Als we samen op vakantie zouden gaan en je zegt op t laatste moment ik ga toch niet mee, is dat oké. Als je bij mij komt eten op kerstavond en ik heb iets speciaals klaargemaakt, dan is dat okay. Dat eten zoals we allemaal weten komt wel op. Dat is het probleem niet. Het maakt mij echt niet uit. Sterker nog, het maakt mij uit in de zin dat het mij blij maakt. Ik voel heel veel liefde in mijn relatie met jou, in de wetenschap dat er zoveel vertrouwen is en. Basis in die vriendschap. Dat jij nooit tegen je zin in, nooit over jouw eigen grenzen heen met mij hoeft af te spreken.

Als voormalige people pleaser of iemand met de tendens om te people pleasen. En die heb ik en ik was een enorme people pleaser, is dit een zoektocht geweest. Als je people pleased heb je de neiging om de gevoelens van een ander belangrijker te maken dan die van jezelf en jezelf verantwoordelijk te maken voor de gevoelens van een ander.

En als je jezelf verantwoordelijk maakt voor de gevoelens van een ander, dan betekent dat dat je in de relatie met de ander gaat invullen. Inschatten hoe je denkt dat iemand zich zal voelen bij de dingen die jij zegt of niet zegt, doet of niet doet. En als je dat op de voorgrond zet, zijn jouw eigen gevoelens ondergeschikt daaraan, of liever gezegd gekoppeld daar aan. Want op het moment dat je iets doet of zegt of niet doet of niet zegt omdat je jezelf verantwoordelijk maakt voor de gevoelens van de ander, dan ben je eigenlijk met een omweg voor je eigen gevoelens aan het zorgen. Want als de ander ergens over teleurgesteld is, laten we het over teleurstelling hebben. Zeker in de context van sociale vrijheid. Stel, jij belt af en de ander is daar teleurgesteld over. Als je de neiging tot people pleasen, is dat omdat je t heel moeilijk kan verdragen dat een ander teleurgesteld is. Je vindt het lastig om te voelen. De teleurstelling van een ander te voelen. Zeker als jij daar iets aan had kunnen doen. Als je wel was gegaan. Als je de afspraak door had laten gaan, was de ander niet teleurgesteld geweest. En dat idee, dat moet er verdragen. Geconfronteerd worden met de teleurstelling van een ander, dat kan je niet aan.

Daar word je zo onrustig van. Je bent dan zo bang dat de ander je misschien gaat afwijzen of niet leuk meer vindt dat de relatie onder spanning komt te staan, dat er misschien conflict van komt of gewoon alleen het idee dat de ander teleurgesteld is en dat jij dat had kunnen voorkomen, maakt dat je gaat en niet afzegt. En dit is een dingetje. Dit is een dingetje als je overeet en daarmee wilt stoppen. Want wat er vaak gebeurt op het moment dat je de gevoelens van de ander belangrijker maakt dan die van jezelf, is dat je niet integer kan zijn naar jou en over je grenzen gaat en nee zegt als je een ja voelt en ja zegt als je een nee voelt. En wat er gebeurt als twee people pleasers dan bij elkaar komen en er een heel interessant schouwspel van niet eerlijk zijn tegen elkaar, maar aftasten hoe erg het is dat je niet eerlijk bent tegen elkaar. Dus wil jij anders liever bij het raam zitten? Nee, nee, t is oké. Zit jij maar bij het raam. Weet je het zeker? Ja, ik weet zeker. Ga jij. Ondertussen weet je van elkaar dat je allebei graag bij het raam wil zitten. Maar je bent een soort van rondedansje aan het doen om af te tasten op een ingewikkelde manier. Wie er teleurgestelde er zal zijn, het erger zal vinden dan de ander als je bij het raam zit. En dit kan relaties ingewikkeld maken, modderig maken, frustrerend en vervelend.

En het kan je die relatie uiteindelijk ook kosten omdat het niet bij jezelf blijven als je hier niet uitkomt met elkaar, besmet raakt met allerlei belastende momenten waarin je over je eigen grenzen heen bent gegaan. En daar heb je een zegeltje over geplakt in een boekje. En als je maar genoeg zegeltjes hebt verzameld, word je boos op de ander. Maar je kan eigenlijk niet boos zijn op de ander, want je hebt overal ja tegen gezegd. Je hebt geen kleur bekent en dus kan je de ander eigenlijk niks kwalijk nemen. En dat voel je ook, waardoor je uiteindelijk je distantieert van die hele relatie. People please werkt niet en zeker in relatie tot overeten werkt het niet. Als je een afspraak met iemand maakt om iets leuks te gaan doen, om bij elkaar te gaan eten, om te barbecueën, om samen naar de film te gaan, uit eten te gaan en je maakt die afspraak. Je prikt een datum in de toekomst, dan doe je dat natuurlijk met de inschatting vanuit de aanname dat je daar op die dag zin in zal hebben en energie voor zal hebben. Maar je kunt dat natuurlijk nooit weten. En terwijl ik deze podcast aan het voorbereiden was, moest ik ook even denken aan de hongerbalans. Je kunt niet met zekerheid weten waar je trek in zal hebben als je honger krijgt of wanneer je precies trek zal krijgen. Wanneer gaat je lichaam om brandstof vragen?

En als het gaat energie nodig hebben in je lichaam en dus honger hebben of energie hebben om te geven en dus de deur uit te gaan en met iemand af te spreken. Ook dat is iets wat zich niet helemaal laat kaderen, laat voorspellen. Het is een aanname die je doet en ik heb daar in ontdekt dat daar een grijs gebied in zit. Je doet die aanname vanuit de inschatting dat je misschien een beetje lamlendig zal zijn en geestelijk vermoeid op de dag van die afspraak die je hebt. Maar je kent jezelf ook goed genoeg om te weten dat als je daar eenmaal bent, dat je opfrist, je bent over je vermoeidheid de drempel heen. En eenmaal daar op die plek is het hartstikke leuk. Je hebt een waanzinnig leuke avond. Je bent blij dat je bent gegaan. Je komt terug met hernieuwde energie en die vermoeidheid die je vooraf voelde was alleen maar de vermoeidheid van het einde van je werkdag. Dat, dat is een vermoeidheid waar je je graag overheen wilt zetten. Maar er is ook zoiets als een harde nee. Voelen in jezelf dat je echt over een grens heen gaat die niet goed voor je is als je toch gaat, als je de afspraak door laat gaan. Het is alsof jouw waarheid van binnen een harde nee is. En als je die harde nee negeert en overschrijdt omdat je de gevoelens van de ander belangrijker maakt dan die van jezelf, dan is de kans groot dat je dat compenseert met eten.

En je gaat naar die afspraak en je pept je zelf op met de borrelplank, met de hapjes die daar staan. Misschien koop je onderweg iets wat je al in je mond stopt. Of je eet nog voordat je de deur uit gaat. Iets uit frustratie omdat je gaat vanuit verplichting en voelt dat je over je eigen grenzen gaat. En de gevoelens van de ander daar in belangrijker maakt dan die van jezelf. En ik vind het belangrijk voor je om hier naar te kijken en bij stil te staan en je af te vragen als ik wil stoppen met overeten. En dit stuk kom ik regelmatig tegen. Ik kom regelmatig dit stuk tegen waarin ik zie. Ik negeer mezelf. Ik stap over mijn eigen behoeftes heen omdat ik meer bezig ben met wat een ander ervan zou vinden als ik zou afzeggen dan met mijn eigen systeem, mijn eigen waarheid en mijn zelfzorg, mijn fysieke zelfzorg en mijn geestelijke en emotionele zelfzorg. En de relatie met mijzelf die betrouwbaar moet kunnen zijn. Jij wilt veilig zijn bij jou. Jij bent in jouw liefdevolle zorg overgeleverd. Het is jouw verantwoordelijkheid. Jouw welbevinden is jouw verantwoordelijkheid. Er wordt op je gerekend. Er wordt op je gerekend door jou. En als je daarin niet betrouwbaar bent, als je jou wegcijfert en zegt: maar de gevoelens van die ander zijn belangrijker, dan wil ik dat je in de eerste plaats is goed stilstaat bij het idee dat je de gevoelens van die ander belangrijker maakt dan die van jezelf, omdat je zo bang bent voor de consequenties, omdat je het lastig vindt om de dreiging van conflict, teleurstelling, afwijzing, om die te dragen in jezelf.

En daarmee gaat het dus over jou. Het gaat over jezelf. Alleen de pijn van je eigen grenzen overschrijden en daarmee alleen jezelf pijn doen, vind je gemakkelijker dan de pijn, het ongemak van de teleurstelling van een ander voelen en daarmee dus ook pijn voelen. Maar ook wetend dat een ander iets voelt van ongemak, van teleurstelling, van afwijzing, van boosheid. Dat vind je complexer en lastiger om te dragen, moeilijker om te dragen dan alleen de pijn van je eigen grenzen overschrijden. En ik zie duidelijk dat als we dit doen. Als je dit doet, dan is de kans dat je overeet erg groot. Want iets in jou laat zich niet negeren, laat zich niet wegcijferen, laat zich niet onbelangrijk maken. Dan wil je compensatie. Dan wil je wat je voelt. Dat negeren van jezelf. Jezelf negeren, die zorgzaamheid die aan jou is toevertrouwd. Daaroverheen stappen. Die overschrijden is pijnlijk. En dat verdoof je met eten. Dat je niet in de integriteit met jezelf bent. Dat je die zorgzaamheid beschadigd. Dat verdoof je met eten. En ik wil graag voor je dat je ontdekt dat je dat kan repareren en herstellen en dat je hier naar kan gaan luisteren en je afvragen wat sociale vrijheid voor jou betekent.

Wil je die vrijheid aan een ander geven? Of ben je nu nog in een relatie met mensen waarin je zegt: weet je, ik ga over mijn grenzen heen om te zorgen dat jij geen pijn of teleurstelling voelt. Maar dan wil ik dat jij ook over jouw grenzen heen gaat om te zorgen dat ik geen pijn en teleurstelling voel. Dus jij komt op mijn feestje tegen je zin en dan kom ik op die van jou tegen mijn zin. Dit is een eerlijke ruimte. Je mag hier in eerlijkheid naar kijken voor jezelf en misschien ook met humor naar kijken, maar kijk er vooral in de eerste plaats met heel veel liefde naar en zonder oordeel. En wees eerlijk. Is dit wat ik doe? Heb ik dit soort vriendschappen? Gaan we in mijn familie zo met elkaar om? Is dat wat we liefde noemen en loyaliteit en vriendschap? Een band hebben, is dat de onderliggende afspraak? Ik ga over mijn grenzen voor jou en dan ga jij over je grenzen voor mij. Dat is niet hoe ik het doe. Dat is niet hoe ik het wil. Ik wil verantwoordelijkheid kunnen nemen voor mijn energie, mijn welbevinden, mijn behoeftes. En ik wil dat jij verantwoordelijkheid kan nemen voor die van jou. En alles wat ik er bij voel. Als jij zegt nee, ik kom niet, is van mij en wat jij erbij voelt, als ik zeg: nee ik kom niet, is van jou. En dat is voor mij de liefde die ik wil geven aan mezelf en de liefde die ik wil geven aan jou.

Maar dat kan ik alleen doen als mijn relatie met jou, een reservoir heeft van vertrouwen, van basis, van liefde. Ik weet dat ik er toe doe voor jou. Jij weet dat je er toe doet voor mij, maar dat hoeven we niet te bewijzen door altijd onze afspraken door te laten gaan. En daarin wil je natuurlijk met elkaar kunnen matchen. Ik heb mensen in mijn leven uitgezocht met wie ik daar in match. Zoveel mogelijk. En dat betekent dat je mij op het laatste moment mag af bellen en zeggen ik voel hem niet, ik heb de energie niet. Ik heb het nu echt even heel hard nodig om dit of dat te doen. Voor mij is dat nooit een teleurstelling. Dat doet mij geen pijn. Ik voel daar alleen maar heel veel liefde bij omdat ik het de betekenis geef dit is het niveau van onze liefde voor elkaar. Die hoeft niet bewezen te worden door over je grenzen te gaan. Ik weet dat je mij leuk vindt en ik weet dat ik jou leuk vind en ik projecteer dat niet op het aantal keren dat je wel of niet een afspraak door laten gaan. Dat staat er voor mij helemaal los van. Die liefde die wij met elkaar uitwisselen, die is een gegeven. En het feit dat je mij afbelt laat zien hoe solide wij daar in zijn. Je voelt je vrij om tegen mij te kunnen zeggen: ik kom niet.

Dat. Dat is de vriendschap die ik met jou wil hebben. Dat je die vrijheid voelt. Altijd. Want voor mij is dat liefde. Jou sociale vrijheid geven is een geschenk wat ik heel graag wil geven. En het maakt me blij als je gebruik maakt van dat geschenk. Als je dat geschenk van me aanneemt en accepteert en zegt Ja, dit is zo'n moment vanavond niet. Het zit er niet in. Goed zo, ben ik blij om. Nu ben ik iemand die zich nooit verveelt, dus dat komt er ook nog bij. Ik weet altijd wat ik met m'n tijd kan doen, dus daarin kom ik geen ongemak tegen. Het is voor mij heel gemakkelijk om deze sociale vrijheid te geven. Maar als het wel zo zou zijn dat ik daarin iets tegen komt, dan is dat van mij. Daar wil ik voor zorgen. Ik wil niet dat jij dat voor mij oplost of invult.

Als er mensen in je leven zijn voor wie dit zo niet werkt en die het afzeggen van een afspraak interpreteren als blijkbaar ben ik niet belangrijk voor jou. Dan verschil je dus van norm. De norm is dan ware vriendschap, echte vriendschap betekent dat je onze afspraken respecteert omdat je mij respecteert en omdat we een afspraak hebben staan, gaat die afspraak door. En je zal er altijd alles aan doen om die afspraak door te laten gaan. Omdat je de vriendschap respecteert, de vriendschappen waardeert en mij waardeert. En dat is hoe wij dat aan elkaar laten zien. Dit is hoe wij invulling geven aan onze vriendschap. Afspraken gaan door, daar doen we altijd alles aan. En als het betekent dat je niet lekker bent, dat je moe bent, dat er tegenslag is, dan doe je er alles aan om die te overwinnen. Zodat wij onze vriendschap aan elkaar betuigen en investeren. Die vriendschap voeden, dat mag. Iemand mag die norm hebben. Iemand mag op die manier invulling geven aan de betekenis van vriendschap. Ik doe dat niet. Voor mij heeft hij een andere betekenis. En mensen die mij op voorhand laten weten als je van mij houdt, weet je altijd wanneer ik jarig ben. Die kan ik direct vertellen. Gaat voor ons niet werken. Ik ben rekenblind. Getallen blijven bij mij niet plakken. Ik kan heel verstrooid zijn. Die afspraken die in jouw agenda staan, die hou ik niet bij. Ik kan ze niet bij houden, kan mijn eigen afspraken moeilijk bijhouden. Waar mijn brein mee aan komt zetten kan chaotisch zijn, dus ik kan op voorhand aangeven als dat je norm is, ga je teleurgesteld zijn in de relatie met mij. En dan matchen we niet. En ik wil mezelf niet verantwoordelijk maken voor die norm die jij draagt. Dus dat is oké. We verschillen gewoon van verlangen en dat is prima. En dan zijn wij geen match. En dat is oké. Betekent niet dat ik tekortschiet, betekent niet dat jij tekortschiet. Hier hoeft niemand te veranderen. We zijn gewoon geen match.

Sociale vrijheid is in relatie tot overeten belangrijk om naar te kijken omdat veel sociale afspraken worden ingevuld met eten. Borrelen, cocktails, uiteten, barbecue, naar de film met wat lekkers erbij. Veel sociale afspraken gaan met eten gepaard en als je geen sociale vrijheid voelt, maar wel kan merken dat je, terwijl we het hier zo over hebben, dat je vaak over je eigen grenzen gaat, dan is het belangrijk om voor jezelf te onderzoeken waarom je dat doet. Klopt jouw norm nog van wat vriendschap is? Of past de norm van de ander bij jou? En wil je misschien gaan onderzoeken wat je daarin voor jezelf wil veranderen, kan veranderen, wat mogelijk daar de consequenties van zouden kunnen zijn. En kan je dat dragen? Kan je dat invullen met liefde? Een ruimte voor jezelf en ruimte voor de ander. Ik geloof dat het een geschenk is wat je kan geven en waar je ontzettend blij van kan worden als iemand daar gebruik van kan maken en dat doet. En dat het een geschenk is wat je jezelf mag geven, zodat je integer kan zijn naar de energie die door jouw lichaam stroomt, komt en gaat. Emoties die door jouw lichaam stromen, komen en gaan en soms zijn die intens en kosten ze tijd en hebben ze ruimte nodig om verwerkt te worden. En jezelf forceren. Om te voorkomen dat iemand anders iets voelt en daarmee niet zorgen voor jouw emoties en de energie die het vraagt. Rust en ruimte om emoties te verwerken, niet zorgt voor jouw eigen energie. De vermoeidheid die er is. Als je niet flexibel daarin mag aansluiten bij jouw behoeftes, zal je merken dat je relaties mogelijk modderig zijn, complex zijn, dat je soms last hebt van gevoelens van wrok die je niet goed kan plaatsen, Weerstand. En verwijdering die je soms creëert, waarvan je niet eens zo goed weet waarom je dat doet dan. Is de kans groot dat er hier een connectie te vinden is en ook een connectie te vinden is met het overeten wat je doet.

En het kan een verrijking zijn in je leven om hier een verschuiving in te creëren. En het is interessant om daar naar te kijken en dat te doen, zodat je kan stoppen met overeten en weer een stap verder bent in het creëren van blijvend gewichtsverlies en misschien ook relaties waarvan je voelt het is nu zoveel leuker. Er is zoveel ruimte, ruimte voor mij, ruimte voor de ander. Dit is precies zoals ik het hebben wil. Ik ben er volgende week weer. En heb een mooie dag. Tot gauw. Bye.