Afl. 80 Je gewicht als bescherming
Hoe graag je ook wilt afvallen, als je onbewust gelooft dat je huidige gewicht je bescherming biedt, zal je het willen vasthouden. Het creëren van jouw geweldige relatie met eten wordt hierdoor bemoeilijkt en het is alsof je met de handrem aanrijdt.
Bij mijn cliënten kan dit eruit zien als een angst om aan te komen of juist om af te vallen en het zijn daarmee twee kanten van dezelfde medaille.
Als je onderzoekt waar dit over gaat kom je verschillende oorzaken tegen, maar ze hangen allemaal samen met de relaties die je met anderen hebt. Je wilt graag door de ander gezien en geaccepteerd worden of juist niet.
Door je verlangen naar bescherming en gewicht uit elkaar te halen ben je vrij om te creëren waar je naar verlangt en kan je de gevoelens die daar een rol bij spelen leren toelaten en doorvoelen.
Ik ga in deze les diep, maar je zal blij zijn dat je ook deze kant van jouw relatie met eten (en jezelf) leert kennen, zodat je niet ongemerkt door jezelf wordt gesaboteerd.
Luister naar de podcast
Wat je ontdekt:
- Hoe je onbewust kan geloven dat je gewicht je beschermt.
- Hoe je gewicht in relatie tot je omgeving staat.
- Wat ik bedoel met existentiële eenzaamheid in relatie tot afvallen.
Transcript Afl. 80
Je luistert naar Etenslessen, de podcast met Marjena Moll en dit is aflevering 80. Je luistert naar Etenslessen, de podcast over afvallen zonder dieet en het creëren van een geweldige relatie met eten. Mijn naam is Marjena Moll. Ik ben je coach en ik introduceert je graag in mijn Etenslessen, waardoor je ontdekt hoe je afvallen zonder dieet en een fantastische relatie met eten creëert. Laten we beginnen.
Hallo, hoe is het met jou. Ik hoop dat het goed gaat. Ik heb zelf vandaag echt alle hoeken gezien van mijn emotionele kamer en het was niet makkelijk. Ik had er echt mijn handen aan vol. En ik moest daar je denken ook omdat ik vaak tegen mijn klanten zeg: weet je, in de media wordt dat slank zijn vaak geportretteerd als je heel erg lekker voelen, ofwel super bruisend van blijdschap, vol energie. Of het wordt geportretteerd als super zelfverzekerd, to cool to care.
In werkelijkheid zijn de momenten waarop je normaal gesproken zou overeten, om aan jezelf te ontsnappen, momenten waarop je je helemaal niet lekker voelt. Helemaal niet bruisend of zelfverzekerd. Het zijn de momenten waarop je op de een of andere manier schuurt met je leven. En dat kan in frustratie zijn. In vermoeidheid zijn, in eenzaamheid, in onvervuld verlangen, noem maar op. Maar het zit meestal op dat stuk van het emotionele spectrum, waar je gewoon niet weet waar je jezelf laten moet en het echt even heel moeilijk hebt.
En vandaag was er echt een dag voor mij waarop ik normaal gesproken het enorm op een eten had gezet. Iemand had mij gisteravond iets verteld, en het raakte mij, het raakte me diep en het werd direct een verhaal in mijn hoofd. Een verhaal in mijn hoofd waar ik machteloze woede bij voelde. En die woede, die ging door mijn lijf als een kolkende zee. En het andere moment was ik er heel verdrietig over. Voelde ik echt heel veel pijn. En daarna was ik weer woest en ik heb mijn best gedaan om mezelf zo goed mogelijk mee te begeleiden.
En ik deed wat ik ermee kon doen. Erover schrijven, er mee wandelen. Het laten zijn, voelen wat er te voelen valt en bedenken wat wil ik hiermee? Moet ik er iets mee? Is het belangrijk dat ik dat ik er een actie aan koppel? Dat ik er gevolg aangeven of laat ik het hierbij? En wat vertelt dit verhaal in mijn hoofd mij? Wat is ervan waar? Wat is er van bruikbaar en wat niet? En naast dat werk wat ik ermee deed ging ondertussen die emotie maar de hele dag door me heen, in reactie op dat verhaal wat ik zo gauw niet uit kreeg.
En dat was pittig.
Maar ik heb het gedaan en ik vertel het je nu omdat het eigenlijk naadloos aansluit bij de Etensles die ik deze week voor je heb. En die les die gaat over het idee dat jouw huidige gewicht je zou kunnen beschermen.
Als je onbewust gelooft dat jouw huidige gewicht je beschermt, dan zal je elke poging om af te vallen saboteren. En daar wil je alert op zijn. Dat wil je kunnen herkennen. En in deze les wil ik daar het licht op schijnen, zodat je het kan herkennen en natuurlijk ook iets zeggen over hoe je het kan oplossen.
In de eerste plaats is het zo dat het veranderen van je gedrag sowieso ongemak met zich mee gaat brengen. Je gaat namelijk in het proces van je gedragsverandering op botsen tegen jouw brein wat graag uit efficiëntie alles gewoon bij het oude wil laten.
Dus hoewel je absoluut wilt stoppen met overeten, zal je brein toch de suggestie van verlangen naar overeten voor je opwerpen en op dat moment voelt dat verlangen als jouw eigen verlangen. En dat is best lastig om daar doorheen te bewegen.
Nou, in mijn programma help ik je daarbij. Ik leer je daar alles over en ik geef je in mijn programma de stappen waarmee je daar doorheen beweegt en daar je weg in vindt. Maar je kan je voorstellen dat het heel erg lastig is om deze gedragsverandering toe te passen als je ondertussen gelooft dat met het veranderen van je gewicht je een stuk bescherming verliest. Dus je wilt dit kunnen herkennen en oplossen.
Hoe ziet dat er nou uit? Bij mijn cliënten ziet het er uit als zowel een angst om aan te komen als een angst om af te vallen. Ik heb mijn cliënten, voor wie het vooral gaat om een angst om aan te komen en bij anderen bij wie het gaat om mijn angst om af te vallen. En het zijn daarmee dus twee kanten van dezelfde medaille.
Juist dun willen zijn omdat je je dan veiliger voelt of juist je overgewicht willen vasthouden omdat je je dan veiliger voelt. En het gaat hierbij dus puur om een beleving, een gevoel dat je erbij hebt. En dat gevoel hangt om samen met eerdere ervaringen. Maar dat hoeft niet.
En toen ik deze les voor je maakte toen kwam ik ook tot het besef dat je gewicht voor het merendeel in relatie tot je omgeving staat, in relatie tot anderen. Tenzij gezondheid en lichamelijke klachten een rol spelen, als je lichaam je ook heel erg in de weg zit. Maar buiten dat, als dat niet aan de orde is, dan gaat gewicht meestal over hoe anderen jou zien. Over die indruk die je maakt.
En ik denk dat als je op een onbewoond eiland zou wonen, geen lichamelijke klachten hebt en je lichaam je niet in je weg zit, je gewicht, helemaal niet van belang voor je zou zijn.
Ik denk dat je er dan helemaal niet mee bezig bent. Dat valt dan weg. En op zo'n onbewoond eiland ervaar je dan je lichaam ook echt alleen nog maar van binnenuit. Maar dus niet langer gespiegeld in de ogen van anderen. En ik denk dat dit een na een waardevol besef is. Dus laten we eens kijken naar hoe jouw gewicht in relatie tot je omgeving staat.
En het eerste stuk wat ik hierbij wil bespreken gaat over de angst voor het verliezen van aandacht, acceptatie, liefde of verbinding met anderen. En die eerste, dat het eerste deel van je leven, speelt zich dat af in het gezin waarin je opgroeit.
En je kan je eens afvragen: goh, welke labels heb ik daar gekregen? En wat was eigenlijk de kleur van het uniform van ons team? Als jullie gezin een team was en hoe zag jullie uniformen eruit?
Waren jullie team slank? Team uiterlijk? Team mooi? Het is de bedoeling dat we allemaal mooi zijn en slank zijn en er goed uitzien. En zo willen wij voor de dag komen. Dit is hoe wij het doen.
Of waren jullie misschien team levensgenieters en was er juist bonding en herkenning bij elkaar, van elkaar in het gezamenlijk genieten van eten waarbij we allemaal wat meer wegen: maar hé, wij vinden dat duns zijn, het verheerlijken van dún zijn helemaal niet belangrijk. Wij vinden het belangrijk om onszelf als levensgenieters te zien en dit is hoe wij dat doen. En jij hebt diezelfde aanleg voor overgewicht als je tantes of je ooms of, nou weet ik het, je moeder.
Wat was de kleur van jullie team thuis? En wat werd er bewonderd en belangrijk gevonden? En de binding die jij natuurlijk als kind in je afhankelijkheid van je omgeving hebt, die hangt daarmee samen met het herkennen van de kleur van jouw team. En dus is het belangrijk om bij het team te kunnen horen.
Later, als je wat groter wordt, dan ga je natuurlijk ook in de relatie met je leeftijdsgenoten jezelf spiegelen. En wat ik soms zie is dat meisjes die als tieners een laag zelfbeeld hadden, maar ineens in hun tienerjaren zich bleken te ontpoppen tot een enorme schoonheid en ineens dat mooiste meisje van de klas werden of misschien wel het mooiste meisje van de school, die begonnen ineens daarin te herkennen: he wacht eens even, ik heb blijkbaar iets bijzonders en ondanks mijn lage zelfbeeld of mijn gebrek aan zelfvertrouwen kan ik me hier achter verschuilen. Blijkbaar is mijn schoonheid iets wat gewaardeerd wordt. En die schoonheid is mijn houvast.
En op het moment dat je schoonheid je houvast is als jezelf weinig zelfvertrouwen hebt, dan word je natuurlijk ook heel afhankelijk van die schoonheid. Die mag je niet verliezen. En daarin gaat je gewicht dan een belangrijke rol ook voor je spelen.
Maar omgekeerd kan het ook zo zijn dat je met je overgewicht en de vriendinnen die je hebt met overgewicht dat je daar juist jouw veilige netwerk vindt. Een cliënt van mij zei een keer als ik afvalt, dan voel ik me schuldig tegenover veel van mijn beste vriendinnen die ook allemaal een levenslange strijd hebben met eten. En het voelt voor mij alsof ik solidair met ze moet zijn.
Hmm. Oké. En wat me ook wel eens is verteld, is: mijn partner vindt maar mooier als ik slanker ben. En dus is de angst voor aankomen de angst voor het verlies van de aantrekkingskracht op je partner.
Dus je gewicht in relatie tot je omgeving en de acceptatie, de liefde, de binding waar je naar verlangt, die natuurlijk ook gaat over je beschermd voelen. Als mensen onze lief vinden, leuk vinden, ons waarderen als we belangrijk voor ze zijn, als ze van ons houden, dan voelen we ons veiliger en beschermd. We voelen ons verbonden.
En je kan je dus voorstellen dat als je jouw lichaamsgewicht echt gaat veranderen, dat dit impact heeft op je omgeving en op hoe jij denkt dat andere mensen jou zien.
En hierdoor ben ik gaan nadenken over iets wat existentiële eenzaamheid heet. Ik denk dat onze existentiële eenzaamheid pijnlijk is. Althans, zo ervaar ik het. Je komt alleen op aarde en je gaat er ook weer alleen uit. En dit is iets wat je alleen zal moeten doen en onderweg tussen geboorte en dood beleef je ook vaak dat je alleen bent.
En ik denk dat het goed is om daar is naar te kijken met elkaar. Ik heb de uitleg over existentiële eenzaamheid hier voor je, zoals Marleen Moors die existentie filosoof is zoals ze hem omschrijft. En zij zegt dat existentiële eenzaamheid bestaanseenzaamheid is die tot uiting komt in grenssituaties zoals verlies, anticipatie, grote verantwoordelijkheid, diep geluk, rouw en tijden van grote verandering.
En toen ik dit las dacht ik direct: oh ja. Ik weet waar dit over gaat. Het woord grenssituatie zou ik misschien niet zo direct aangegeven hebben, maar als ik je wat voorbeelden geef dan herken je het waarschijnlijk wel.
Als er iemand net is overleden, die voor jou heel belangrijk was. En jij ervaart een diep en intens verdriet, een intens verdriet van verlies. Dan herken je dat het contrast wat jij op dat moment voelt, in dat van de mensen om jou heen, vergeleken met dat van de mensen om je heen, heel groot is. Jij hebt net een hartverscheurend verlies geleden, maar voor de mensen om jou heen is het gewoon een dag als elke andere. Zij maken zich druk om de triviale dingen. Geen parkeerplaats kunnen vinden, je sleutels kwijt zijn. Zuchtte omdat je zoveel e-mails hebt. En voor jou met dat intense verlies wat je net geleden hebt voel je een groot contrast en je kan bijna misschien voelen: zijn ze nou helemaal gek geworden met z'n allen. Iedereen gaat maar gewoon door met z'n leven. Zien ze dan niet dat...dat contrast.
En ik vermoed, ik heb het dus niet gevraagd, ik ken er niet, maar ik vermoed dat ze dat bedoelt met zo'n grenssituatie.
Diep geluk is ook een mooi voorbeeld. Als je zelf heel diep geluk ervaart, kan je daarin ook heel eenzaam zijn. En ik heb een keer een mooie reis gemaakt naar Amerika, naar een zus van mij die daar woont. En zij had in die tijd net een baby gekregen en ik wilde heel erg graag de sequoia tree zien. De Sequoia bomen in het Yosemite Park in Noord Californië en ik ben daar naartoe gevlogen en heb door dat park gewandeld en die prachtige bomen daar gezien die zo'n indruk op mij maakte. Ik had nog nooit bomen van zo'n omvang gezien en ik was diep onder de indruk van de schoonheid van de natuur, maar ook van de oudheid van de natuur en dus van de nietigheid van mijn eigen bestaan.
En de mensen om mij heen waren allemaal samen. Het waren gezinnen, stelletjes, mensen die elkaar kenden, die elkaar fotografeerden bij die bomen. En ik beleefde daar dat enorme indrukwekkende samenzijn met die prachtige bomen en mijn eigen nietigheid en ik had niemand om het mee te delen.
En ik weet nog dat ik terugvloog naar Los Angeles in het vliegtuig en uit het raam keek naar wat ik daar achterliet en me zo alleen voelde. Zo alleen in het niet kunnen delen van die prachtige ervaring. Ik voelde daar duidelijk existentiële eenzaamheid en ik kon er toen nog geen naam aangeven, het is heel lang geleden, maar ik weet nog heel goed hoe dat voelde.
Dus wat schrijft ze. Ze heeft het over verlies. Grote verantwoordelijkheid is ook een voorbeeld. Stel dat jij een enorme verantwoordelijkheid ergens voor draagt. Misschien heb je een ernstig ziek kind en je moet een beslissing nemen over een bepaalde behandeling die grote consequenties kan hebben. Ik denk dat je dan ook je heel eenzaam kan voelen in wat je daar draagt. Of misschien geef je leiding aan een enorme grote groep mensen en je moet een lastige beslissing nemen die grote consequenties heeft voor de hele groep. En jij moet dat dragen. En je wordt er voor betaald. Het is jouw positie, maar je bent heel eenzaam en alleen in het dragen van die verantwoordelijkheid of het nemen van die belangrijke beslissing over de behandeling van je kind.
Dit...dat contrast voelen met de mensen om je heen en even heel alleen zijn met wat je draagt, met wat je ervaart. Ik denk dat je dat ook tegen kan komen in het veranderen van je gewicht. En wat ik tegen mijn cliënt zei, die tegen mij zei: goh ik voel die solidariteit met mijn beste vriendinnen die allemaal net als ik, die levenslange strijd hebben met hun gewicht. En als ik dat gewicht nu echt ga loslaten en die kilo's verliest, dan ben ik bang dat ik hun ook verlies.
En ik zei tegen haar dat ik voor haar voorzie dat wat zij gaat leren in dit proces is om haar eigen existentiële eenzaamheid te leren kennen en te omarmen en haarzelf daarin te kunnen dragen en begeleiden.
En ik zei tegen haar dat het een grote intimiteit met zichzelf meebrengt, maar ook een uitdaging is. Want je realiseert je in het je losmaken dus van die solidariteit met je vriendinnen en de angst om hun liefde kwijt te raken, realiseer je: oh ja, eigenlijk ben ik alleen. Eigenlijk ben altijd al alleen geweest. Alleen in mijn alleen zijn kan ik heel veel binding met andere mensen voelen en liefde en verbondenheid. En kan het enorm stromen. Maar zodra ik me realiseer dat ik met de keuze die ik maak zij mij mogelijk niet waarderen. Pats! Dat werp me terug op mezelf.
En ik zei tegen haar dat het succes, de eenzaamheid van haar succes van dat afvallen deze Etensles brengt, deze eenzaamheid leren kennen door voelen en toevoegen aan haar emotionele palet.
Daarom heeft mijn programma Etenslessen omdat het hier allemaal over gaat. Diëtiek vertelt je alleen wat je eet, wanneer, hoeveel. Maar dit is wat er allemaal onder zit, wat het allemaal met zich meebrengt.
En voor iedereen is het anders. Voor jou ziet het er misschien heel anders uit en kom je er dit stuk niet tegen. Maar voor deze klant wel. Zij komt dit stuk daarentegen tegen en door het te kunnen herkennen en zich te realiseren: oh ja, wacht even. Ik heb dit nog nooit echt goed in de ogen gekeken van mezelf. Dat alleen zijn met mij. Ja, ik kom alleen op aarde. Ik ga er ook alleen weer uit. En in al het moois wat ik beleef op die prachtige reis tussen leven en dood, zijn er momenten waarop ik ineens ook weer voel: oh ja, en hier voel ik me nu even helemaal alleen.
Door hierover na te denken kan je zien of het misschien voor jou resoneert en een rol voor je speelt en of voor jou het idee van aankomen bedreigend is. Bang dat je niet meer aantrekkelijk gevonden wordt door je partner of dat je familie je dan afkeurt. Of juist de angst dat als je afvalt dat je familie jou niet meer gezellig vindt, dat ze niet meer op je kunnen rekenen. Dat je misschien wat lelijke opmerkingen krijgt. "Voor jou hoef ik het niet meer neer te zetten. Jij doet dat niet meer." En dat je dan een beetje een ondertoon voelt verrader...haha
Kijk hier naar voor jezelf Hoe zit dat bij jou? Waar zit voor jou de pijn? De angst. Wat vrees jij te kunnen verliezen als je aankomt? Of als je afvalt? En hoe kan je jezelf daarin opvangen?
Een ander stuk wat hier een rol in kan spelen. Dat hangt samen met seksueel misbruik, intimidatie, geweld, ongewenste intimiteit of aandacht. En daarbij staat voor de een juist dun zijn voor veiligheid. Het idee of de eerdere ervaring hebben dat een kinderlijk lichaam je beschermt en dat zolang je lichaam niet vrouwelijk is, je niet wordt lastig gevallen en dun zijn voelt dan beschermd en veilig en je begint je onveilig te voelen zodra je aankomt en je heupen, billen en borsten meer kunnen opvallen. Maar voor de ander werkt dit idee juist andersom en is het hebben van een dunner kinderlijk lichaam juist aanleiding om lastig gevallen te worden. En je hebt ervaren dat hoe dieper je verstopt zit onder een laag vet, hoe minder aantrekkelijk je voor de ander bent en daarmee veiliger voor die ongewenste intimiteit.
En beide ideeën zijn gebaseerd op persoonlijke ervaringen, getuigenissen of opgepikte boodschappen. En ik denk dat dit echt iets is waar je professionele hulp bij nodig kan hebben in de vorm van therapie. Maar de cliënten die ik met deze achtergrond succesvol kan coachen, hebben allemaal voldoende draagvlak om hun angst voor aankomen of afvallen in relatie tot hun verleden te kunnen herkennen en toe verhouden, zonder zich hierdoor te laten remmen in wat ze voor zichzelf willen creëren.
Die fijne relatie met eten.En ik denk dat het belangrijkste is wat je hierbij wilt realiseren, is dat wat in het verleden is gebeurd Vandaag niets met je veiligheid te maken heeft. Je bent op straat niet veiliger of onveiliger door je gewicht en je wilt je brein dan ook kunnen leren dat het veranderen van je gewicht veilig is en het gedachtenwerk kunnen doen dat je hierbij nodig hebt. En als onverwerkte ervaringen je daarbij in de weg zitten, is therapie echt een fantastische optie voor.
Dus ook op dit stuk wil je kunnen herkennen: hé, wat valt er voor mij te voelen? Als ik me niet langer verstop of denk dat mijn lichaam mij kan beschermen als ik het idee dat mijn lichaam mij niet kan beschermen voor pijn. Dan kan ik voorwaarts bewegen, dan kan ik groeien en kan ik ontwikkelen. Dan kan ik die fijne relatie met eten creëren en ik wil dus veiligheid en mijn gewicht niet langer aan elkaar koppelen en daar mijn stappen in gaan zetten.
En dit is best pittig materiaal om naar te kijken. Maar wel noodzakelijk als het je dus onbewust in de weg zit. En ik denk dat het een van de redenen is waarom je zo kon terugveren nadat je bent afgevallen en dan weer aankomt als je eigenlijk nog niet goed hebt doorvoelt wat het slank zijn van je vraagt. Waar je jezelf dan allemaal in opvangt en wat je dan voelt.
Maar gelukkig is het aan de andere kant ook zo dat voelen, ook heel simpel is. Niet makkelijk, maar wel simpel. Je hoeft het niet ingewikkeld te maken. Je hebt je gedachten, de verhalen in je hoofd. Daar zitten veel irrationele gedachten tussen. Maar je kan heel erg bekwaam worden in het begeleiden van je mentale leven en het kiezen van opbouwende gedachten en het opruimen van belemmerende overtuigingen en daarin een hele gezonde relatie met jezelf creëren. En dan is er dat stuk wat van het lichaam is waarin je gewoon veel voelt.En als laatste wil ik hierover zeggen dat als je niet overeet en je lichaam niet vol stopt, je ook daadwerkelijk meer voelt.
Er is meer ruimte in je lichaam als je darmen niet volgepropt zijn met voedsel, is er meer ruimte in je lichaam om de sensaties van je emoties op te merken. En ik kan heel duidelijk zien, toen ik mij losmaakte van emotie-eten dat ik inderdaad meer voelde en moest wennen aan het ervaren van mijn eigen emoties.
En inmiddels heb ik er geen weerstand meer tegen. Ik ben er heel oké mee om te voelen wat er te voelen valt. Maar het ongemak ervan blijft het ongemak ervan. Machteloze woede voelen is lastig. Is intens. Je beleeft het heel intens. En als je daar niet voor vlucht, het niet weg duwt, het niet van de ander maakt en je op een ander wil afreageren, maar dat dragen. Dan voel je op dat moment veel. En zo zijn al die schakeringen van je complete emotionele spectrum, daar zitten echt een hoop emoties tussen die je best pittig zal vinden.
En die existentiële eenzaamheid kan er één van zijn.
Maar ik beloof je dit. De pijn van het in stand houden van je strijd met eten om te vermijden dat je die existentiële eenzaamheid ervaart en toevoegt aan jouw emotionele palet, aan jouw emotionele volwassenheid, die is groter dan het ervaren van je eenzaamheid.
En ik denk dat als je kiest voor het ervaren van je eenzaamheid en het leren kennen van je eenzaamheid, dat je erop groeit. En ik ben er blij om, want je gaat hem nodig hebben. En ik stel mij soms voor dat op het moment dat ik mijnleven ook weer ga verlaten en ga loslaten, dat ik daarin misschien zo'n intiem moment van dat beleven met mezelf ga ervaren. En dan wil ik dat welkom heten. En dan wil ik dat al kennen van mezelf en bij mezelf kunnen zijn.
Ik ben soms heel alleen, heel alleen in mijn pijn. Of heel alleen ook in mijn succes. En dan denk ik ook: ik ben bij je Marjena. Je hebt alleen mij nodig. Net als op het moment van je sterven. Daar ben ik ook bij je. We doen dit samen en ik ben dan alles wat je nodig hebt. Die..die intimiteit en ik denk dat hij prachtig is als je die kan toevoegen aan jouw emotionele rijkdom, aan jouw emotionele palet, want daar zijn al die emoties voor. Ze zijn bedoeld om te voelen en alle pijn die je daarin ervaart is je groeipijn.
En daarmee heb ik je iets gegeven om over na te denken. Ik ben er volgende week weer. Ik wens je een prachtige dag. Tot dan. Bye.
Vond je deze aflevering waardevol, dan is het downloaden van mijn gratis ebook Etenslessen de volgende stap in het oplossen van je strijd met eten. Ik geef je in dit boek een aantal onmisbare inzichten, maar ook een aantal praktische stappen waarmee je afvalt zonder dieet. Dus als je meer wilt dan alleen theoretische kennis opdoen gaat mijn ebook je daar zeker bij helpen.