Afl. 188 De Etenslessen van Sofie. Na anorexia nu ook een fijne relatie met eten.

Sofie overwon haar anorexia, maar had daarna nog steeds een gespannen relatie met eten. Ze wilde die spanning oplossen en een fijne relatie met eten creëren. Dat is haar gelukt en ze vertelt over de obstakels die ze daarin tegenkwam zoals PMS en een hang naar chocolade.

Inmiddels geeft ze haar relatie met eten een 8 en sport ze niet meer omdat het moet, maar alleen als ze voelt dat haar lichaam daar behoefte aan heeft. Is je verlangen naar chocolade een struikelblok? Sofie vertelt hoe ze daar nu mee omgaat.

Wat je ontdekt: 

• De Etenslessen van Sofie.

• De inzichten die haar hielpen om haar zelfzorg op de eerste plaats te zetten.

• Waarom ze haar gevoeligheid voor suiker niet langer als een probleem bestempelt.

Transcript Afl. 188

Hallo, hoe is het? Hoe gaat het met je? Ik heb een uitnodiging voor je op 7 juni. Woensdag 7 juni geef ik een gratis les Stop over eten in drie simpele stappen. En die les doet precies wat de titel omschrijft. Ik vertel je precies hoe je in drie simpele stappen met overeten kan stoppen. En die les gaat je absoluut helpen als je niet tevreden bent over de manier waarop je met eten omgaat. Dus meld je daarvoor aan. Dat kan via mijn socials, via mijn bio op Instagram. Het kan via mijn website etenslessen.com. En natuurlijk als je op mijn lijst staat, dan ontvang je een e-mail van mij met een uitnodiging waar je simpelweg op klikt om je aan te melden. Dus kom naar die les 7 juni. Noteer hem in je agenda. Stop overeten in drie simpele stappen.

En dan geef ik je nu de Etenslessen van Sofie. En haar verhaal is bijzonder. Ik vind het een heel inspirerend verhaal. Zij overwon anorexia, maar daarna had ze een gespannen relatie met eten. Ze was nog niet tevreden over haar relatie met eten en wat ik zo fijn vind, wat ik zo inspirerend vind, wat me zo blij maakt is dat ze daar gewoon geen genoegen mee nam en dat ze geloofde in het creëren van geestelijke gezondheid, meer geestelijke gezondheid en geloofde dat ze niet alleen uit haar probleem kon komen, maar ook van uit dat probleem zijn iets fantastisch voor zichzelf kan creëren.

Hoe geweldig is dat? Want wat je namelijk merkt als je daar op inzet, als je gelooft dat dat kan, niet alleen je problemen oplossen, maar van daaruit ook iets bijzonders voor jezelf creëren. Dan vind je daar ook bewijs voor. Dan merk je dat dat ook kan en dat je dat lukt. En zij zit daar nu middenin. Dat vind ik ook leuk voor je om naar te luisteren. Zij zit nu midden in het programma van Etenslessen, zit ergens halverwege haar proces en ze vertelt je wat ze daarin tegenkomt, hoe ze dat ervaart. Wat er tot nu toe voor haar is veranderd. Waar ze op dit moment nog tegenaan loopt, wat ze daarin aan het uitzoeken is en wat haar tot nu toe het meest heeft geholpen. Welke inzichten voor haar echt al een belangrijk verschil hebben gemaakt. Ga daarnaar luisteren. Ik ga er niet te veel over vertellen. Meld je aan voor die les op 7 juni. Stop overeten in drie simpele stappen. En hier zijn de Etenslessen van Sofie.

Marjena: Hey Sofie

Sofie: Hai goedemiddag. Wat leuk om er te zijn.

Marjena: Ja leuk om je te spreken. En hoe gaat het? Hoe lang ben je nu in het programma?

Sofie: Nou het gaat goed. Ik ben vanaf februari in het programma. Nooit gedacht dat dat mij dit zou brengen. 

Marjena: Ja, ja, daar wil ik natuurlijk alles over weten. Want hoe was het voor Etenslessen en hoe zag jouw relatie met daar uit?

Sofie: Ik denk dat ik daarvoor heel ver terug moet gaan. Het begon al heel vroeg. Ik denk dat ik acht of negen was. Ik weet niet precies hoe oud ik was, maar echt heel vroeg. De eerste keer dat ik de hele zak chocotoffs had leeggegeten. Ik weet het echt nog precies zo goed en ik was daar zo van ontdaan en ik heb zitten huilen op de wc. Ik had geen idee wat er was gebeurd en toen is het balletje eigenlijk gaan rollen met mijn negatieve relatie met eten. Ik heb vervolgens ook nog een eetstoornis gehad, anorexia. Daar ben ik wel overheen gekomen, maar toch de spanning met eten bleef er altijd wel op staan. En toen ik in verwachting was van mijn eerste kindje, toen is dat eigenlijk weer begonnen. Niet zozeer een eetstoornis, maar wel dat ik meer honger had en dat ik niet zo goed wist hoe ik daarmee om moest gaan.

Sofie: En tot ja, ik denk een maand geleden heeft dat ook wel gespeeld dat ik niet goed wist om te gaan met honger, met extra voedingsstoffen die ik nodig had ook.

Marjena: Want als je zegt spanning, er heeft altijd wel spanning op gestaan. Anorexia heb je overwonnen, maar er bleef altijd spanning op eten staan. Kan je vertellen hoe dat er uit zag? Hoe beleef je die spanning? Wat moet ik me daarbij voorstellen?

Sofie: Heel veel discussie in mijn hoofd. Moet ik dit wel doen? Moet ik dit niet doen? Ik wil het goed doen. En vervolgens doe je iets niet goed. En dat ook weer heel groot maken en het jezelf kwalijk nemen als je het niet goed doet. Dus heel perfectionistisch en heel veel discussie en afleiding over voeding in mijn hoofd. Wat ik ook heel zonde vond van mijn zijn.

Marjena: En keek je daardoor in dat bijhouden hoe het met eten ging een discussie in je hoofd, ook nog kritisch naar je lichaam? Was dat er ook?

Sofie: Ja is altijd geweest. Terwijl, ik heb geen overgewicht. Ook nooit gehad. Mensen zeiden altijd: oh je bent zo slank, je ziet er zo goed uit. En toch zelf vinden van niet. Bang zijn om aan te komen en jezelf niet goed genoeg vinden.

Marjena: Toen jij als klein meisje. Ik wil er nog even naar terug. Ik voel daar meteen heel veel liefde doordat ik denk oh zo'n jong kindje en dan helemaal ontdaan in tranen op de wc na een zakje choco toffees. Was het zo dat jij in die jaren begon met overeten en is er toen geprobeerd of heb je zelf geprobeerd, als tienertje of als kind, om je verlangen naar overeten de kop in te drukken door diëten te volgen of iets dergelijks?

Sofie: Ja, het overeten is toen begonnen inderdaad. En ik ben dat proberen de kop in te drukken door aan de andere kant minder te eten en excessief bewegen ook. Dat was ook echt vanaf toen al aan de hand. En ik weet ook nog dat mijn moeder en mijn zus, die waren ook helemaal van streek omdat ik zo van streek was en ik durfde niet te zeggen wat er was gebeurd, want ja, ik had heel die zak leeg gegeten en die zagen wel wat er was gebeurd, maar die konden mij ook niet helpen, toen op dat moment.

Marjena: Was het was het iets wat niet mócht? Dus waren die snoepjes in huis, was dat eigenlijk alleen als dat werd uitgedeeld ofzo? Niet iets wat je zomaar mocht pakken. En jij hebt die hele zak gepakt en achter elkaar opgegeten, dus je had iets gedaan wat niet mocht.

Sofie: In meerdere opzichten dat het niet mocht, want was natuurlijk niet de bedoeling om zo veel te snoepen. Mocht niet van mijn moeder. Ik was nog zo jong, maar het is ook de bedoeling dat je samen van die chocotoffs geniet. Dus dat dubbele schuldgevoel, dat woog wel echt heel erg mee.

Marjena: Dus met wat je nu weet zou je kunnen zeggen dat wat je daar waarschijnlijk gevoeld hebt was genotzucht?

Marjena: Absoluut ja.

Marjena: Enorme drive om te blijven eten. De volgende, de volgende, de volgende terwijl je ondertussen last had van de gedachte: wat ik nu doe is heel stout. Dit mag niet.

Sofie: Ik moet stoppen.

Marjena: Ik moet stoppen. Snoep hoor je te delen en nu eet ik het allemaal zelf op. En ik heb er ook geen toestemming voor.

Sofie: Ja, ja, precies.

Marjena: Toen ging je door omdat je helemaal aanstond van de suiker.

Sofie: Ja, ja, klopt. Ja.

Marjena: Was dat ook weer typisch iets voor jou in het gezin waarvan je niet wist of anderen dat ook voelde of hadden? Als kind ben je natuurlijk sowieso kan je dat gedrag van jezelf lastig observeren of herkennen. Maar ik weet zelf nog wel dat ik als kind veel meer gefixeerd was op eten dan dat mijn zusje dat was. Dat viel mij wel in de loop der jaren.

Sofie: Ehm, ik weet het niet zo goed, want mijn zus is juist altijd degene geweest met overgewicht en mijn ouders en ik niet. Durf ik niet te zeggen. De focus bij mijn zus ligt bijvoorbeeld ook wel heel erg op opvoeding en gezondheid. Dus ergens voelt het ook oneerlijk dan dat ik niet aan kom en zij wel. Dus dat speelt misschien ook weer mee in die hele dynamiek in het gezin van vroeger. Dat ik het dan wel kon eten en zij niet.

Marjena: Ja, nou wat mij is opgevallen en dat vind ik zo fascinerend aan het spreken van meer dan duizend mensen die ik diepgaand heb gesproken over hun relatie met eten in de afgelopen tien jaar. En ik heb echt ontdekt dat die gevoeligheid voor snelle suikers, dat dat een neurologische aanleg is die je hebt of niet hebt. Dus je kunt dezelfde opvoeding krijgen, uit hetzelfde nest komen, maar het ene kind heeft het in mindere mate of helemaal niet in mindere mate dan het andere kind, of helemaal niet, of veel meer. Of je hebt het gelijk. En wat mij ook is opgevallen over dat uit datzelfde nest komen, dat het daarbij niet uitmaakt of je uit een gezin komt waarbij snoep altijd verboden werd of juist altijd mocht pak, doe, neem en het staat ook altijd op tafel. Of dat het soms mocht, als het met verjaardagen of in het weekend of op een feestdag. Dus of het nou heel streng helemaal verboden was of beperkt werd toegestaan of altijd in overvloed aanwezig maakt voor die ervaring die jij daar had als kind, met dat door willen eten, door wat er gebeurde in je brein bij het proeven van die snelle suikers, niet uit.

Marjena: Dat was echt iets van jou. Het zit in jouw neurologische profiel.

Sofie: Ja. Ik heb me dat nooit beseft. Ik heb dat moment ook nooit begrepen. En de opvolgende momenten. En sinds ik dat weet, kan ik alleen maar denken: mijn lichaam is gewoon gevoelig, het werkt goed. Ik ben juist heel blij dat ik die gevoeligheid heb in mijn lichaam, want het brengt me ook juist zoveel moois en ik kan het nu pas zien nu mijn relatie met eten zo stukken beter is.

Marjena: Want wat was voor jou aanleiding om in dit programma te stappen? Wat was voor jou echt onacceptabel dat je merkte dit wil ik gewoon niet meer.

Sofie: Ik vind het zo belangrijk om goed voor mezelf te zorgen. Ik weet alles van gezondheid en ik kan het ook goed. Maar aan de andere kant bleef ik toch ook chocola eten. Chocola was ook echt mijn zwakte. Soms nog steeds wel. Ik deed iets wat ik niet wilde. Ik wilde het echt niet en ik kon het niet tegenhouden. En dat gaf zo'n botsing in mijn hoofd, dat ik dat toch telkens weer deed terwijl ik het niet wilde. En ergens genoot ik er ook wel van. En ik wilde daar gewoon van af, die discussie in mijn hoofd. En ja, wat ik jou dan altijd hoorde zeggen: ik kan je een fijne relatie met eten geven, Dat is echt wat ik zocht.

Marjena: Juist ja. Ik ben zo blij dat je dit zegt, want er zijn meer mensen in mijn programma die geen overgewicht hebben en dat is iets wat dan vaak door de buitenwereld niet wordt begrepen. En dat ik zelf geen overgewicht meer had, maar wel nog die enorme strijd met eten in mijn hoofd. Waar als ik daar dan wat openheid over gaf soms, dan werd er gezegd: joh, waar maak jij je nou druk om? Slank, Je ziet er hartstikke goed uit. Iedereen eet toch wel eens iets te veel. En dan dacht ik: je hebt geen idee.

Sofie: Wat er allemaal in je hoofd omgaat.

Marjena: Hoe vermoeiend het is wat er zich afspeelt in mijn hoofd en hoe het elke dag opnieuw ik mijn schouders eronder moet zetten om te proberen mijn verlangen naar eten te manage en inderdaad dat het wat ik je hoor zeggen is: het voelde voor mij onacceptabel om geen controle te hebben over hoe ik voor mezelf wil zorgen, dus ik wil graag het één, maar ik doe steeds het ander. Ik verlang ook naar het ander en ik wil daarvan af.

Sofie: Ja, precies dat.

Marjena: Ik wilde die fijne relatie met eten. Wat zijn een beetje voor jou de sleutelmomenten geweest in het programma waarvan je zegt: daar hebben zich echt veranderingen voorgedaan die me veel hebben gebracht?

Sofie: Even denken hoor. Zijn verschillende momenten geweest en sommigen ook heel subtiel en sommige ook echt heel duidelijk. Zoals die ene. Het besef dat mijn lichaam juist goed werkt en gevoelig is.

Marjena: Maar laten we daar niet overheen fietsen. Dat is ook inderdaad een heel groot besef. Als je last hebt van ongewenst verlangen naar eten, ongewenst verlangen naar ongezond eten, dan kan je dat enorm frustreren. En je kan erg kwaad worden op jezelf. Boos ook bijna op je lichaam. Maar op het moment dat je het een ander perspectief geeft zoals jij dat nu hebt gedaan is het: oh maar wacht even, eigenlijk heb ik dus gewoon een heel goed sensitief, goed werkend systeem. Hele heldere feedback geeft over het effect van voedsel. Op mij en op mijn lichaam 

Sofie: Ja. En dat heeft me echt heel veel gebracht en waaronder ook zoveel meer zelfliefde. Ook dat is een onderdeel wat het programma mij heeft gebracht in dat opzicht. Dat ik mijn lichaam meer waardeer omdat het zo gevoelig is, maar ook in andere opzichten. Dat ik beter weet hoe zelfliefde kan geven, hoe ik dat kan vormgeven.

Marjena: Want hoe doe je dat?

Sofie: Nou ook weer dat voorbeeld dat ik kan erkennen dat mijn lichaam goed werkt. En ook met het in de spiegel kijken. Of als iets niet helemaal naar je zin is dat ik me daar overheen kan zetten. Maar ook in het in het gunnen van tijd aan mezelf. En in het maken van een planning voor mezelf dat ik niet per se eerst alle moetjes doe. Maar dat ik meer naar mezelf luister. Waar heb ik behoefte aan? Wat is de prettigste weg voor mij om alles gedaan te krijgen? Maar als ik dan behoefte heb aan eerst even zitten en misschien wat lezen of een kopje thee, dan vind ik dat prima om aan mezelf te geven zonder dat die moetjes dan in de weg komen te staan. Dus dat ik die tijd aan mezelf gun.

Marjena: Was dat iets wat je daarvoor nooit deed? Gewoon eerst alles af.

Sofie: Als laatst, ja ja, Een rustmoment voor mezelf kwam echt als laatst 

Sofie: En op zich het. Het werkte ergens wel. Wil zeggen nooit echt een burn out of oververmoeid geweest, maar dat heb ik wel gehad. Maar dat lag niet per se daaraan denk ik. Maar het werkt gewoon allemaal zoveel fijner als je jezelf gunt wat je eigenlijk nodig hebt. Dus in dat opzicht zelfliefde. Even kijken hoor. Je vroeg naar de eyeopeners die ik heb gehad he? 

Marjena: Ja, als je binnenkomt is het: oké, ik heb geen overgewicht, maar ik heb ook geen fijne relatie met eten en ik wil rust in mijn hoofd creëren. En ik weet dat die rust in je hoofd creëren samenhangt met jezelf beter leren kennen, vertrouwen ontwikkelen in de manier waarop je jezelf begeleidt in je leven. Dus het ontwikkelen van gezond, positief, opbouwend zelfleiderschap. Op basis van onvoorwaardelijke zelfliefde. En die twee: zelfleiderschap en onvoorwaardelijke zelfliefde zijn twee begrippen die, als je ze hebt, als je ze ontwikkelt en een relatie met jezelf bouwt die daarop gebaseerd is. En het één is echt het uitgangspunt. Onvoorwaardelijk van jezelf leren houden en gezond zelfleiderschap zit hem in die praktische uitvoering van hoe ga ik met mezelf om? Hoe ontdek ik steeds wat ik nodig heb? Beide zet je continu in, gebruik je aldoor samen met het gedachtenwerk en het gevoelswerk wat allemaal in die formule zit. Maar de verandering die daardoor plaatsvindt in de relatie met jezelf maakt overeten overbodig. De afhankelijkheid van een uitlaatklep hebben in eten en een van de dingen die je nu net benoemt wat iets kleins zou lijken van voorheen moest ik altijd eerst allemaal werk af hebben en dan kwam ik een keer aan de beurt en dat heb ik nu echt veranderd. Het is huge!

Sofie: Ja, ja, zo voelt het ook.

Marjena: Heel groot. Vraagt om een verandering in je overtuigingen. Het vraagt om een andere relatie met tijd, met agenda, wat in onze 24 uurseconomie niet eenvoudig is, he. E-mails komt sneller binnen dan je ze kan beantwoorden. Je hebt altijd die appjes op je telefoon. Dan ben je ook nog een jonge moeder.

Sofie: Ja, klopt. Ja. Ja, Anderhalf en drie.

Marjena: Anderhalve en drie. Die kleintjes, die zijn nog op een leeftijd dat ze op geen enkele manier rekening kunnen houden met jou. Die vetertjes moeten gestrikt. Neusjes gesnoten. Dat ritme van badje boekje, bedje. Is eigenlijk gewoon dat derde dagdeel. Ik noem het altijd een dagdeel. Je hebt de ochtend, je hebt de middag. Maar voor kleintjes is de avond als ouders echt een derde dagdeel omdat het zo nauw luistert. Je kan dat niet enorm laten uitlopen, want dan heb je kinderen die niet meer in slaap vallen. Die huilen. Het schema luistert vrij nauw daar. En als jij een relatie met jezelf hebt waarin jij op de laatste plaats komt pas als alles af is, dan blijft die chocola, dat verlangen naar die chocolade, het verlangen naar uitchecken omdat je al helemaal overprikkeld bent. Waarvan ik jou hoor zeggen ik heb een sensitief systeem, dan is dat een sensitief systeem, dan is dat niet houdbaar. En ondanks dat je kleintjes hebt wil je dan dus een zelfzorg ontwikkelen waarin jij wel degelijk ook gedurende de dag een plek hebt. 

Sofie: Ja, en toch ook dat merk ik dat ik daar steeds beter mee om kan gaan. Want wat je zegt, het gaat altijd door. Mijn kinderen vragen ook veel aandacht zijn heel levenslustig, zoals mijn moeder altijd zegt. Ik heb heel vaak dat ik toch uitgeput bent. En de momenten dat ik dan geen chocola nodig heb, dat ik niet hoef uit te checken. Dat ik bij mezelf kan blijven, hè. Die komen steeds vaker. Zelfs op die momenten dat ik echt, ja, dat ik eigenlijk niet meer kan. Zelfs die momenten is mijn relatie met eten en met mezelf goed.

Marjena: Wauw. Dat is echt fantastisch. Waarmee je zegt: ik kan dat ongemak van de ervaring van uitputting, die kan ik nu dragen. 

Sofie: Steeds beter Er is nog steeds ruimte voor verbetering, maar het gaat steeds beter en ik zie dat het steeds beter gaat. Het zo mooi, het is zo fijn. Het werkt nog eens zo motiverend ook om dat te merken.

Marjena: Fantastisch. Wat heb je daar in gemerkt aan jouw hormonen? Want ik weet dat je daar ook wat coaching op hebt gehad van mij in relatie tot borstvoeding en je cyclus.

Sofie: Ja, klopt. Ik heb de afgelopen drie jaar met mijn zwangerschappen en die borstvoeding heb ik gewoon ongelooflijk veel honger gehad ook. En ik merk ook dat er een beetje een combinatie is geweest van hormonen en gewoonten. Wat ik dan deed als ik chocola at. Ik had honger, maar ik kon ook niet stoppen. Ja, ik weet niet zo goed wat nou eerst is gekomen. Dat mijn cyclus weer eens op gang is gekomen na de zwangerschap. Of dat ik nu begrijp wat mijn hormonen mij vertellen, wat mijn hormonen mij eigenlijk vertellen, want die vertellen mij niet: pak dat stuk chocola. Dat is niet wat ze zeggen. Ze zeggen dat ik meer moet eten. Ergens die balans, doorhebben wat mijn lichaam mij eigenlijk vertelt, plus dat er weer enige regelmaat in zit ook. Die combinatie. Doordat de regelmaat er in zit kan ik ook duidelijk van een afstandje ernaar kijken om te zien wat het mij eigenlijk vertelt. Ik denk dat dat is gebeurd. Met jouw hulp. En dat ik nu van een afstandje ernaar heb kunnen kijken en kan zien wat het met mij doet zonder over te gaan in actie. Dus ik had de cravings naar chocolade en ik heb het kunnen bekijken en niet kunnen toegeven aan de chocolade en soms ook wel, maar gewoon zo veel meer begrip kunnen opbrengen voor wat er nou precies gebeurde. En alleen al om die reden dat ik het op een andere manier heb kunnen oplossen. Die cravings.

Marjena: Ja, wat je vaak ziet bij PMS eten is dat iemand het mij presenteert als een soort van: als dat zich aandient. Kan de hele maand goed gaan, maar op die dagen heb ik volledig het nakijken. Als je probeert om je relatie met eten te veranderen en de manier waarop je jezelf daarin begeleidt, enzovoort, kan dat dan een soort van doodlopend stuk zijn waarvan je zegt ja, maar op die dagen, daar heb ik gewoon geen invloed op en dan overkomt het mij. En het frustreert wel, want ik wil het gewoon niet. Ik wil niet overeten. Ik wil alleen overeten, i wil alleen chocola eten als ik daar echt voor kies. Als het voor mij voelt als een fijn moment waar ik blij mee ben. Waar ik achteraf geen spijt van heb. Maar niet omdat ik gewoon maar het nakijken heb en het mij overvalt. 

Sofie: En zo voelde het eerst inderdaad. En mijn afgelopen cyclus. Ik heb amper chocola gegeten. Het is echt bizar eigenlijk. En ik ben er zo bewust bij gebleven. En ja, de dingen die dan samenkomen, dat inzicht en het begrip wat er gebeurt in je lichaam, maar ook aan de andere kant weer het verstand dat je niks hoeft te doen, dat je het gevoel mag aankijken.

Marjena: Ja, die derde weg. Ik hoef dit niet te onderdrukken. Ik hoef ook niet toe te geven nu en te gaan eten. Ja, ik kan zijn met dit verlangen.

Sofie: Ja, precies. En wat me opviel is dat het echt zo reuze meeviel, dat verlangen. Eén keer heeft het drie uur geduurd, dat was echt het langste. Maar misschien was er toen een piek of juist een dal in m'n hormonen zou kunnen. En ik was misschien dan ook net uitgeput, maar verder de die cravings. Het was peanuts. Het was echt ongelooflijk.

Marjena: Fantastisch. Dus in het veranderen van je relatie met het eten is ook de relatie met jezelf veranderd. En dan hebben we het niet alleen over die onvoorwaardelijke zelfliefde en dat zelfleiderschap, maar dus ook je emotionele flexibiliteit en draagkracht. Je kan dus meer zijn met ongemak.

Sofie: Ja, ja, en ik ondermijn mezelf niet meer als ik dan toch chocola zou eten.

Marjena: Die negatieve spiraal die er dan kon ontstaan. Van balen van je gedrag, Balen. Spijt hebben achteraf en dan willen dat het stopt, willen compenseren misschien ook. En wat vooral voor iemand met een geschiedenis van met streng sporten, veel sporten. Dat gaat vaak over die die controle willen houden om je veilig te voelen. En dan dus keihard werken om dat wat er is gebeurd ongedaan te maken. Die spiraal, die laat zich nu niet meer zien, die creëer je niet meer.

Sofie: Precies. En ook het geven van goede zelfzorg aan mezelf met gezonde voeding en de voeding die ik kies. En ook mezelf niet ondermijnen door dan iets te willen. Dus die goede zelfzorg en dan toch chocola te eten wat ik eigenlijk niet zou willen. Dat stukje van ondermijnen. Dat ik mezelf echt kan geven wat ik mezelf wil geven en niet meer ongecontroleerde chocola eten. 

Marjena: Was dat vanuit een soort van het is nu toch verpest? Of wanneer liet zich dat het meest zien bij jou?

Sofie: Ik denk als ik niet goed naar mijn lichaam had geluisterd en dus te weinig had gegeten op een dag of misschien zelfs in de week. En dan uiteindelijk heb ik toch wel behoefte aan en voeding ergens. En dan was een reep chocola echt het aller makkelijkste om te pakken. In plaats van een gezonde maaltijd te maken. Maar motto misschien wel dat ik een vrouw ben die moeite doet voor haar eten, Die is toch ook echt wel blijven plakken. Iedere keer als ik voor de keuze sta: oké, nu heb ik echt heel veel honger. Wat ga ik doen? En dan kan chocola kan zelfs in mijn blikveld liggen. En dan toch komt het zinnetje voorbij in mijn hoofd: ik ben een vrouw die moeite doet voor haar eten en dat zet mij toch ook weer aan om een gezonde maaltijd te bereiden. En dat chocolaatje mag ik altijd nog, daarna als ik er nog behoefte aan heb, maar eigenlijk is het nu niet echt meer nodig.

Marjena: Fantastisch. Als we kijken naar de dingen die voor jou een sleutel zijn geweest, dan is je lichaam en de signalen die het geeft een andere betekenis geven. Diepere betekenis. Je bent helemaal aan je eigen kant komen staan in liefde en je zelfleiderschap. Het begeleiden van jezelf in je zelfzorg zijn van een andere orde geworden, waar het eerst restrictief en op angst gebaseerd was. Dus alleen vanuit een contact waarin je aldoor voelt: hoe is het met mij? Wat heb ik nodig? Waar heb ik behoefte aan? Wat is belangrijk voor mij? Dus. En dat is niet meer dat projectmatige van restrictie. Dat gaat vaak over je lichaam. Als een soort van project behandelen van hoe je wilt dat het eruitziet, hoe je wilt dat het functioneert, hoeveel je wilt dat je weegt en daar in compleet jezelf overvragen en voorbijgaan aan de persoon in dat lichaam. 

Sofie: Ja, waar het eigenlijk behoefte aan heeft.

Marjena: Ja, nu heb je voor dit pad gekozen en deze omgang met jezelf. Deze vraag heb ik nog nooit eerder gesteld, maar het komt in me op en ik denk dat ik het leuk vind om te stellen. Als je jouw relatie met eten zoals die was, een cijfer zou geven tussen de één en de tien. Op welk cijfer kwam je Etenslessen binnen en welk cijfer geef je het nu?

Sofie: Ja, ik denk dat ik toch wel een vier. Ik denk dat ik het een vier zou geven. Dus echt niet goed. Terwijl eigenlijk niemand het in mijn omgeving zou denken.

Marjena: Je had je anorexia overwonnen. Het speelde zich allemaal alleen nog maar in je hoofd af, maar dat was wel echt een vier. En welk cijfer zou je het nu geven?

Sofie: Ik denk nu op dit moment een acht. Misschien wel een acht en half. Ik heb ook wel gemerkt dat het niet een heel lineair proces is.

Marjena: Nee. En ik vraag het omdat ik denk: goh, het is eigenlijk interessant omdat ik in Etenslessen zo uitga van jouw fijne relatie met eten, wat erin voor jou werkt en hoe dat er voor jou uitziet. En dat is voor iedereen uniek. Etenslessen is niet een one size fits all, waar ik je vertel: als het er zo uitziet, heb je een gezonde relatie met eten. Als het er zo uitziet. Als je dit doet, deze vijf dingen, dan heb je een fijne relatie met eten. Ik geef je alleen alles in handen om het voor jezelf te kunnen definiëren en het kompas en de formule waarmee je daar vervolgens op kunt sturen om het te ontwerpen en creëren. Wat je nu zegt is het is niet een lineair proces. Hoe ga je om met een niet lineair proces als je een geschiedenis hebt van superstreng, keihard jezelf afknijpen om je doelen te behalen? Wat gebeurt er nu in je hoofd in die ruimte die daar is ontstaan?

Sofie: Ja, daar heb ik wel echt heel veel moeite mee gehad. Want op het moment dat ik me had ingeschreven, wist ik: ik ga beter worden. Ik ga die fijne relatie met eten, die ga ik krijgen. En alleen om dat al te denken. Alleen die gedachte al. Ik had er zoveel vertrouwen in, maar dat heeft me ook weer zoveel spanning gegeven. Voor m'n gevoel ben ik echt alle kanten op geslingerd. En die spanning, met heel veel moeite heb ik die los kunnen laten. Ook in het gedachtewerk heb ik zoveel modellen geschreven waarin de situatie: ik heb me ingeschreven voor Etenslessen was en op een gegeven moment dacht ik: ik ga me hier even niet meer mee bezighouden, want het doet zo veel met me, doet eigenlijk te veel met me. En op het moment dat ik dat wat heb losgelaten kon ik er ook wat meer van een afstandje naar kijken. En als ik er nu naar terugkijk, ik ben zoveel kanten op geslingerd en ik heb het me maar een beetje laten overkomen, want anders had ik daar ook niet mee om kunnen gaan. Juist door mijn verleden met die controle ook. En heb ik het vertrouwen als het ware maar even uit handen gegeven. Ik heb gekeken naar andere mensen in Etenslessen en in Circle heb ik gelezen en wat jij allemaal vertelde. Dus daar heb ik mijn vertrouwen uitgeput van het komt goed en er verder op die manier maar niet meer zoveel over nagedacht. En mezelf de weg af laten leggen die dan nodig was met alle gevoelens die erbij kwamen kijken. 

Marjena: Ja, de community heeft daarin wel een rol voor je gespeeld?

Marjena: Ja, en dan met name het vertrouwen dat dat mensen inderdaad die fijne relatie met eten kregen. Dat ik van die overtuiging voor mezelf wat afstand heb kunnen nemen. Dat ik voor mezelf ook heb kunnen denken: weet je, als het niet goed komt, is het, dan maakt het ook niet uit. Ik heb het dan geprobeerd en het is gewoon het zoveelste wat ik dan probeer en dan is het ook goed. Dus eigenlijk ook weer dat stukje zelfliefde misschien. Dat ik het niet per se goed hoefde te doen van mezelf.

Marjena: Ja oké, want daar was ik nog nieuwsgierig naar. Je zei van: oké ik ga nu die fijne relatie met eten creëren en tegelijkertijd was dat idee ook doodeng. Ja, ik was benieuwd. Wat maakte het eng? En wat ik je nu hoor is de angst van maar wat als het niet lukt?

Sofie: Ja, ja, dat denk ik ja.

Marjena: Dat dat de enorme spanning veroorzaakt.

Sofie: Ja, ook dat. En ook dat ik chocola gewoon heel erg lekker vind. Want in het begin, niet de eerste week, de tweede week denk ik ging het zo goed. Ik kon overal op een afstandje naar kijken. Ik hoefde niet te eten als ik geen honger had. Ik voelde me zo sereen als het ware. En opeens, voor mijn gevoel schoot ik weer helemaal terug. En ik dacht ook wat ik vorige week heb gevoeld, waarom voel ik dat niet weer? Ik wil daarnaar terug.

Sofie: Ik ben heel even jouw vraag kwijt?  Kan je toch?

Marjena: We hadden het over wat creëerde nou de spanning toen je aan dat programma begon? Je schreef heel veel modellen over: ik volg nu Etenslessen en ik zei dat dat ik door uit je woorden opmaakte dat dat ging over de angst: maar wat als het mislukt en dat je zegt ja, ik verzoen me met dat idee, want dan heb ik het in elk geval geprobeerd en dan kan ik me overgeven aan dit proces. Maar toen zei je: maar er was ook nog iets anders en dat was je angst dat chocola misschien uit je leven zou verdwijnen.

Sofie: Ja, precies.

Marjena: Dacht je dat ik je ging vertellen dat je dat dat niet zou doen?

Sofie: Zeker niet. Nee, nee, nee, nee, ikzelf juist. Misschien heb ik er geen zin meer in, maar ik vind het zo lekker en ik geniet er ook van. Ik kan er ook van genieten, maar dit is echt wat jij zegt, je eigen weg vinden, en eerlijk tegen jezelf durven zijn. Wanneer geniet je er nou echt van? Wanneer kun je er nou echt ergens van genieten? Wanneer is het mij waard om niet voedzame voeding te eten? En ik denk dat voor mij ook wel een heel groot vraagstuk is geweest wat ik steeds verder aan t ontleden ben.

Marjena: Als we echt kiezen voor dit proces van: oké, ik ga definiëren wat voor mij een fijne relatie met eten is en ik ga mijn fijne relatie met eten ontwerpen en ik ga die creëren, dan komen we vaak dit stuk tegen. Als je nou erachter bent inmiddels dat je een brein hebt wat erg aangaat van zoiets als chocola, dan is er of de angst. Okay, ga ik dan straks de ontdekking doen dat ik het misschien maar beter niet meer kan eten? En dat zou ik jammer vinden, want ik hou er zo van. Als je mij niet kent kan je bang zijn dat eenmaal in het programma ik je die kant op gaat duwen waardoor je bijna aan het begin moet kiezen van o jee, maar ik ben hier nog zo aan gehecht en ik word hier zo blij van. Maar er is ook een deel in mij is wat het liefst altijd gezond wil eten en puur en onbewerkt. Dus ik kom binnen met een innerlijk conflict of met twee kanten in mij. Het ene zegt ik kan hier geen genoeg van krijgen. Als het geen consequenties zou hebben, dan zou ik het echt de hele dag kunnen eten, bij wijze van spreken. Een andere zegt Ik wil het zou graag zelf kunnen bepalen wat ik in mijn lijf stop en niet continu hier zo mee bezig zijn. Het eist veel te veel van mijn aandacht op. Ik vind het doodzonde van mijn energie dat ik de hele tijd zou loopt te hannesen met die chocola. Dus aan de ene kant willen we heel graag van dat gedoe rondom die chocola af. En aan de andere kant, vanaf het moment dat je dan besluit en nu ga ik die relatie, die fijne relatie met eten creëren, ook bang, en dat is natuurlijk ook de hele reden waarom dat gedoe er is, dat het mogelijk je wordt afgepakt of dat je het jezelf gaat ontzeggen.

Sofie: Dat laatste vooral inderdaad.

Marjena: Precies en wat je toen nog niet wist, maar nu inmiddels wel is dat jij zelf kan bepalen in welke mate je gehecht blijft, geestelijk en emotioneel gehecht blijft aan chocola en dat voor je de keus is die je er uiteindelijk in maakt uitgaat waardoor je zelf nooit iets hoeft te ontzeggen of af te pakken.

Sofie: Ja, ja, ja is zo mooi. 

Marjena: En kan je daar iets over vertellen, wat je daartoe, hoe je dat hebt ervaren? 

Sofie: Want ik vind het soms nog steeds moeilijk om dan te bepalen wanneer kan ik nou wel of niet dat chocolaatje pakken? Want de controle verliezen over het eten van de chocola. Dat wil ik er echt wel uit hebben. Dus daar ben ik nog heel erg naar op zoek. Ik wacht gewoon af tot de momenten zich voordoen. En om dan voor mezelf te bedenken wil ik hier aan beginnen of niet? Dat zijn nog wel echt sleutelmomenten voor mij om aan te werken.

Marjena: Dus je bent in je ontwerp nog aan het onderzoeken wanneer is het voor mij een passend moment? Wanneer stopt het voor mij en wil ik dit een plek geven in mijn relatie met eten? En wanneer nou eigenlijk niet? En wat wil ik met de genotzucht die het in mij los kan maken? Hoe wenselijk is die nou eigenlijk? Wanneer heb ik het ervoor over? Dat is vaak hoe ik het voor mezelf kader. Dat ik zeg oké, als ik van marsepein of chocola hartstikke aanga, zoals ik het noem. En het smaakt al snel naar méér. In welke situaties heb ik dat er helemaal voor over? En vind ik het prima. En kan ik dat verlangen naar meer door me heen laten gaan zonder daar wat mee te doen? Of wanneer besluit ik dat ik dat verlangen helemaal wil laten gaan en uitleven? Ja, en daar dan heel bewust voor te kiezen. Om te eten uit genotzucht, in reactie op genotzucht. En dat ook helemaal oké te vinden. Want niets is goed of fout, het gaat alleen om over wat voor jou werkt.

Sofie: Ja, ja, precies. Dus daar ben ik nog heel erg naar op zoek.

Marjena: In dat proces zit je nog. Kan je wel merken dat het verlangen wat er was, zeg maar over het geheel, dat dat is afgenomen?

Sofie: Ja, absoluut. Ik kan nu kiezen. Wanneer ik het wel of niet doe. En daar kan ik me heel goed aan houden. Het is alleen meer op het moment zelf kan ik ook vaak d'r nog voor kiezen: nee, het hoeft eigenlijk niet. Eigenlijk wil ik er naar toe werken om die genotzucht tijdens het eten ook te kunnen begeleiden. Want ik weet dat ik het kan. Ik doe het al zo vaak en sommige momenten lukt het me dan niet om de genotzucht te begeleiden. Dus daar wil ik nog wel echt mijn vinger opleggen. 

Marjena: En weet je wat zo interessant is? Dat ga je zeker nog de komende tijd ook ondervinden dat dat heel situationeel bepaald is.

Sofie: Ja, absoluut, dat heb ik al gezien ja.

Marjena: Ja, of je geslapen hebt of niet. Waar voedsel op je maag ligt of niet, of je op dat moment gestrest bent of last hebt van een negatieve emotie of niet. En het mooie is dat in dat proces raakt dat helemaal uitgekristalliseerd en weet je het op een gegeven moment onbewust. Je hoeft het niet eens meer te beredeneren of voor jezelf zeg maar te checken dat soort checkpoints af te gaan. Je weet het gewoon. Je weet al van dit is nu niet mijn moment voor dat of dat. Of ik weet dat als ik dit nu ga eten, dan kan ik al inschatten. 

Sofie: Ik denk dat ik al wel op dat punt ben dat ik het kan inschatten. Maar om er dan ook bewust voor te kiezen om het niet te doen. Ik denk dat voor mij nu iets is om aan te werken.

Marjena: Ja, dat dat je huidige ontwikkel ontwikkelpunt is. Zo mooi. En voel je daarmee ook, want zo klinkt het als ik naar je luister, klinkt het echt volledig schaamte vrij. Alsof jouw ideeën over falen, als ik dit nu eet en ik eet er te veel van, dan heb ik het verpest. Heb ik gefaald. Het is slecht. Dat dat er echt af is.

Sofie: Ja, ik heb ik heb er geen schaamte over. En ik kan er met jou ook heel goed over praten, maar ik merk dat ik mensen uit mijn omgeving die snappen het niet en die snappen het ook niet bij mij omdat ik nooit last heb gehad van overgewicht. Omdat ik in gezelschappen kan ik me heel goed gedragen. Dat het ook bij mij ligt omdat ik er gewoon niks van laat zien. Andere mensen hebben ook geen idee dat dat in mijn hoofd speelt.

Marjena: Hmmm ja.

Marjena: Ik noem dat dat het sociaal wenselijk eten. Soms iets eten, bijvoorbeeld marsepein met Sinterklaas en dan waren er van die marsepeinen kleine aardappeltjes of zo. Ja, dan had ik er één gegeten en alles in mij zei: jongens, gaan jullie even lekker de kamer uit..haha..laat mij even tot en met 10 minuten alleen met dit schaaltje, want af en toe zo'n klein aardappeltje pakken, dat moest ik echt verpakken in sociaal wenselijk gedrag. Nu kan ik er wel weer eentje nemen, een ander heeft er ook weer eentje genomen. Dus ik begrijp heel goed dat je zegt van ja mijn omgeving kan dit echt totaal niet plaatsen. En ik heb ook echt geleerd dat het voor mezelf ook gemerkt in de jaren voor, lang, lang, lang voor Etenslessen dat in de jaren waarin ik echt flink overgewicht had, dat voor mijn gevoel mijn eetprobleem als een soort van uithangbord om mijn heen hing. Overal waar ik binnenkwam. Als ik mezelf voorstelde, had ik voor mijn gevoel altijd een 1-0 achterstand, want mensen konden aan mij zien o, o, ze heeft haar eetgedrag niet onder controle. Ik had al geen controle over welke betekenis zij dat zouden geven. Althans, het was mijn interpretatie. Als ik overgewicht had gehad, gewoon omdat het mijn eigen keuze was. Ik vind het mooi, ik vind het fijn. Ik vind het fijn om meer te eten dan mijn lichaam om vraagt. Ik heb er geen issue mee. Helemaal prima en dan heb je waarschijnlijk ook geen last van negatieve gedachten als je andere mensen voor het eerst ontmoet. Maar ik wilde niet overeten, deed het steeds toch. Kon niet stoppen met eten en dat dat aan de buitenkant zichtbaar was, dat vond ik heel pijnlijk, heel pijnlijk. Ik kon mijn probleem niet verbergen, maar in de jaren dat ik geen overgewicht meer had, voelde ik de eenzaamheid en het isolement daarvan. Omdat het zo pijnlijk was om een hoofd te hebben wat continu door jakkerde erover. En mijn verlangen moest zien te managen en daarvoor alle zeilen bij moest zetten. En als ik er iets over vertelde aan een ander, dan dachten ze waar heb je het over? Wat doe je moeilijk.

Sofie: Ja precies zo inderdaad. Ik heb het ook altijd eigenlijk wel grotendeels voor mezelf gehouden en af en toe tussen neus en lippen door dat ik er wel iets van zei maar ja er werd ook niet zoveel gewicht aangehangen dan door een gesprekspartner omdat het leek ook gewoon niet zo'n issue of zo van de buitenkant. 

Marjena: En kan je merken dat je gewicht bent verloren?

Sofie: Ik denk het wel. Ik denk het wel. Ik zit vaak met m'n handen zo in mekaar en ik merk gewoon dat m'n vingers veel beter in mekaar passen, dus daar merk ik het aan. En voor de rest ja, nee, nee, niet zo eigenlijk.

Marjena: Je hebt geen weegschaal?

Sofie: Heb geen weegschaal. Nee, en ik heb ook eigenlijk altijd dezelfde kleding wel aan en die heb ik nog steeds aan. Misschien zit het wat minder strak wel.

Marjena: Maar dat is ook secundair. Je kwam voor die fijne relatie met het eten. Je had wat overgewicht. Je had wat zwangerschapskilo's misschien. Maar die zijn er gewoon vanzelf afgegaan in dit proces.

Sofie: Inderdaad. Ik heb meer zin om te bewegen, meer zin om vanuit mezelf te wandelen. En als ik een keer na het eten gewoon om op te staan en aan de slag te gaan, dat merk ik wel dat ik dat mijn lichaam gewoon veel beter werkt op de goede brandstof die ik er meer in gooien.

Marjena: Ja. Wat ook heel speciaal is vind ik heel betekenisvol, als je uit een geschiedenis met bewegen komt die ging over controle en compenseren en jezelf afknijpen en onder druk zetten en dat je nu een fijne relatie met bewegen hebt. Dat creëren van die fijne relatie met eten ontstaat door het creëren van een fijne relatie met jezelf. Maar vervolgens gaat dat als een positieve olievlek in alles zitten wat je doet. En hoe je nu met bewegen omgaat en met je lichaam omgaat gaat gewoon mee in dat proces waarmee het zich blijft stapelen al die vruchten die er van plukt zegt.

Sofie: Zo is het ook echt. Ook veel meer rust in uhm, in het bewegen wat ik doe.

Marjena: Ik ben zo ontzettend blij voor je. Is er iets wat je zou willen zeggen tegen iemand die jouw verhaal herkent in hoe het voor jou was voor Etenslessen en ook zo in de knoop zit zonder overgewicht, maar in de knoop zit met die relatie met eten.

Sofie: Ik denk het wel. Ik denk nog steeds dat dit is iets is wat je zelf moet doen, maar dat er echt wel handvatten zijn die je kunnen helpen naar een fijnere relatie toe met eten en jezelf en dat het echt wel mogelijk is om daarvan af te raken van de problemen die je dan ervaart.

Marjena: Mooi. Jij bent echt een stralend voorbeeld van en ik geniet er zo van om je zo blij te zien. Je hebt mij heel mooi meegenomen in jouw ervaringen. Heb ik iets overgeslagen waarvan je denkt: dat wil ik nog benoemen of klopt het zo wel?

Sofie: Ja, ik denk dat het zowel klopt. Misschien nog één ding dat ik altijd dacht: als ik maar die controle zou hebben, dat ik me dan altijd ook goed en fit zou voelen. Maar ik besef mezelf nu ook wel dat ik nog steeds een mens ben en dat ik mezelf niet altijd fit voelen en niet altijd goed voel. Dat is ook wel iets wat ik wel echt heb ontdekt. 

Marjena: Ja, dat dat het streven niet meer is. 

Marjena: Precies ja.

Marjena: Altijd op die plek te kunnen zijn van je goed en fit voelen.

Sofie: Was ook echt en een gigantische eyeopener voor me. Terwijl het zo logisch is.

Marjena: Voor mij ook. En ik denk voor heel veel mensen omdat onze maatschappij er zo op is ingericht. Consumentenmaatschappij is ingericht op: voel je lekker, dan heb je dit product nog nodig. Dan moet je dit nog kopen. Moet je dat nog doen. Dus dat sturen op de maakbaarheid van geluk en daarbij eigenlijk op de maakbaarheid van je gevoelens. Als je je eenmaal zo voelt, dan moet je gewoon zorgen dat je je zo blijft voelen. Lukt je dat niet, dan is er iets mis met jou. En met dat misverstand lopen we vaak rond. En het vermenselijken van oh nee, wacht even. Positieve en negatieve gevoelens horen bij het complete spectrum en je hoort ze allemaal tegen te komen. Altijd en meestal meerdere. Meestal komen we aan beide kanten van het spectrum, meerdere keren per dag.

Sofie: Ik heb dat altijd geweten, maar om het ook echt te voelen of te beseffen of bij te blijven als het dan iets minder gaat. Dat heb ik ook echt wel geleerd.

Marjena: In plaats van dat reflex om het te willen fixen.

Sofie: En wat daar dan nog een mooie bijkomstigheid bij is dat ik ook wel van online shoppen hield. Ik doe het helemaal niet meer. Ik heb daar ook geen behoefte meer aan, want daar stoor ik mezelf ook ontzettend aan. Dan kocht ik iets online en dan kan het binnen en dacht ik ja en dan ging het heel vaak weer terug. Maar dat was ook om te proberen mij instant beter te voelen. 

Marjena: Ja, de fix van iets nieuws, iets leuks. Ja.

Sofie: Dus dat dat heb ik er ook mee opgelost.

Marjena: Ja, fantastisch. Dank je wel! ik vond het ontzettend leuk om hier over te praten met je.

Sofie: Ja ik ook.

Marjena: Hele mooie inzichten gedeeld en ik ben ontzettend blij voor je. Voor al het alles wat je hebt bereikt. En je bent er nog niet eens. Dat je het een acht geeft vind ik fantastisch.

Sofie: Ja, ja, ja, ik ook.

Marjena: En nou goed om weten waar die acht uit bestaat hè, dat die acht niet staat voor zoveel kilo.

Sofie: Ja ja echt heel blij mee. Ja absoluut.

Marjena: We zien elkaar weer in de coaching.

Sofie: Dank je wel.