Afl. 24 De eerste stap als je baalt van je gedrag

Waar begin je als je vastzit en baalt van de manier waarop je met eten omgaat? Het oordeel dat je hierover hebt is veruit een van de belangrijkste redenen waarom je niet in beweging komt.

Ruim daarom eerst dit oordeel op. Het is je belangrijkste eerste stap. De oordelen die we over onszelf hebben doen pijn en roepen schaamte op. Iets waar we ons voor schamen willen we niet naar kijken. Schaamte willen we liever verbergen. Ook voor onszelf. Hierdoor kan je niet groeien en verandert er niets.

Door de oordelen die je over jezelf hebt eerst op te ruimen creëer je ruimte voor verandering. In deze aflevering laat ik je zien hoe ik dit werkt aan de hand van een oordeel over luiheid. Ik ruim dit oordeel voor je op en laat het effect daarvan zien.

Luister naar de podcast

Wat je ontdekt:

• Hoe jezelf veroordelen je probleem in stand houdt.
• Hoe je door het stellen van goede vragen een oordeel los kan laten.
• Welke keuzevrijheid ontstaat zodra je oordeelvrij naar gedrag kijkt.

Transcript Afl. 24

Je luistert naar Etenslessen, de podcast met Marjena Moll en dit is aflevering 24.

Je luistert naar Etenslessen, de podcast over afvallen zonder dieet en het creëren van een geweldige relatie met eten. Mijn naam is Marjena Moll, ik ben je coach en ik doe niets liever dan al mijn Etenslessen met je delen, waardoor je ontdekt hoe je afvalt zonder dieet en een vrouw wordt met een fantastische relatie met eten. Laten we beginnen.

INTRODUCTIE

Hallo, hallo, hoe is het met je? Ik hoop dat het goed met je gaat, dat je gezond bent en dat de mensen van wie je houdt gezond zijn en dat het je lukt om je eigen gedachten van angst en bezorgdheid goed te managen. Ik kan niet anders zeggen dan dat het met mij heel goed gaat. Omdat ik mijn gedachten manage en mijn brein dwing om vooral te kijken naar alles wat goed en mooi en intact is. En daar geniet ik van. En ik sprak mijn schoonmoeder van de week die haar huis zo min mogelijk uitgaat en we zien elkaar nu alleen via FaceTime. Om toch wat nabijheid te voelen. En ik vertelde haar waar ik op dit moment allemaal van geniet. Ik geniet van de stilte in mijn woonwijk, van de stilte in de lucht. Ik geniet van de schone lucht. Ik geniet van het hardlopen, in de vroege ochtendzon, nu mijn gym gesloten is en ik geniet enorm van mijn gezin. Ik vind het fantastisch om te zien hoe close we zijn en hoe deze nieuwe situatie nu van ons vraagt om te groeien als team en nog beter samen te werken, in het schoon en fris en leefbaar houden van ons huis

En ik geniet van al het mooie werk dat mijn cliënten doen.

Ze zijn op dit moment HEEL VEEL aan het oogsten en dat is voor mij als hun coach natuurlijk fantastisch om getuige van te zijn. En toen ik dit allemaal vertelde aan mijn schoonmoeder, schoot ze in de lach en zei ze: 'nou, als je dit maar niet hardop zegt.' En ik moest er even over nadenken nadat we hadden opgehangen, want ik wilde begrijpen waarom ze dit eigenlijk zei. En ik had er natuurlijk wel zo'n voorgevoel van.

Ik denk dat voor haar het belangrijk is dat je rekening houdt met de pijn en het leed waar veel mensen nu doorheen gaan. En zij gelooft dat je hun pijn vergroot als je niet uit sympathie alles wat mooi en goed is en je levenslust verstopt.

En ik begrijp dit. Maar ik zie dit anders.

Ik geloof oprecht niet dat ik een ander help door alles wat nu goed en mooi is te verstoppen. Ik geloof ook niet dat het zien en benoemen van alles wat goed en mooi en intact is, een signaal geeft van onverschilligheid naar alles en iedereen wat nu niet goed en intact is en naar iedereen die lijdt en door pijn heen gaat.

En ik vind het belangrijk om dit te benoemen, omdat wat nu het allerhardst nodig is mentale en emotionele kracht, veerkracht. En juist door stil te kunnen staan en te benoemen wat er nu allemaal mooi en goed en intact is kom je het meest in contact met je eigen emotionele en mentale veerkracht. Dus ik denk dat het een misverstand is om alles waar we nu van kunnen genieten, omdat te interpreteren als onverschilligheid voor het leed van een ander. Ik denk dat we daar onszelf en het grotere geheel mee tekort doen. En het is natuurlijk iets heel anders als je op dit moment iemand spreekt die in pijn is. Maar dat was niet de context van ons gesprek. Het was alleen maar een gesprek tussen haar en mij. En toen ik haar vroeg hoe het met haar ging, benoemde ze vooral de dingen die ze om zich heen ziet, die er niet zijn en het leed wat ze om zich heen ziet. En toen ik haar vertelde waar ik allemaal van genoot, was dat voor haar een soort van glad ijs. Van pas op, spreekt dat niet hardop uit. En ik denk dat ik het collectief alleen maar tekort doe als ik dat niet doen.

Dus voor jou geldt denk ik hetzelfde. Hoe krijg jij het beste contact met jouw mentale en emotionele veerkracht? En ik garandeer je. Ik heb er veel over gelezen dat je dat doet door oog te hebben voor alles wat nu goed is en mooi is en intact is.

En dat wat jouw levenslust, jouw levensplezier aanspreekt. En wat ook nog eens bewezen is dat hoe meer jij dat doet en hoe meer jij dat zo kan voelen, des te beter gaat het met jouw immuunsysteem. En dat heeft dus even helemaal niets te maken met voeding, maar met de hormonen die vrijkomen als jij je goed voelt en die versterker dan ook weer je immuunsysteem. Ja, dus geef jezelf toestemming om het leven nog steeds te mogen vieren waar iets te vieren valt. Daar waar jij, al zijn het maar de kleine dingen, die explosie van lente in je tuin, om die helemaal in je op te mogen nemen en jouw levenslust in te laten stimuleren. Ja oké, denk hierover na.

Een ander ding wat ik met je wil delen, waar ik ook echt enorm van geniet, is de ongelooflijke grote kracht van coaching.

En een prachtig voorbeeld hiervan is een cliënt die ik heb, die een kind heeft die in het ziekenhuis werkt en haar kind werkt op de afdeling met corona-patiënten. En zij maakt zich zorgen om haar kind want ze zegt: 'ik ben bang dat ze hier mogelijk mentale en emotionele schade aan overhoudt, dat het mentaal een te zware wissel op haar trekt en dat dit haar beschadigt voor het leven.' En vanuit dat beeld vanuit dat idee voelde zij zich als moeder zo machteloos en zo geraakt. En in die machteloosheid had ze de neiging om zich terug te trekken en te overeten.

Want daar waar we vaak het gevoel krijgen, het maakt nu toch niks meer uit, ik kan niks doen. Ik heb geen invloed. Is dat vaak een trigger om te eten.

En het was zo mooi om te zien hoe we in één enkele sessie dit idee helemaal konden uitpakken en ik haar liet zien door te draaien aan de caleidoscoop van haar gedachten en haar een aantal vragen te stellen en haar bijvoorbeeld de vraag te stellen:

'hoe wil jij naast jouw dochter staan in deze situatie? Hoe wil jij als haar moeder komen opdagen? Wie wil jij voor haar zijn? Want daar zit jouw sfeer van invloed? Je hebt geen controle over wat jouw kind meemaakt in het ziekenhuis. Je hebt geen controle over wat dat met haar doet voor nu of in de toekomst. Jij hebt WEL controle over hoe jij ervoor haar wilt zijn, hoe jij wil komen opdagen. Hoe jij als getuige, als haar moeder naast haar wil staan? Wie wil je dan zijn?'

En DAT opende voor haar ineens het perspectief om haar sfeer van invloed te zien en te zien dat ze al haar liefde die nu soort van flatline op machteloosheid, hoe ze die werkbaar kon maken, en in dit perspectief gieten. Werkbaar kon maken en kon omzetten in 'AAH ja, ik heb nog steeds invloed. Ik kan beïnvloeden hoe ik kom opdagen voor mijn dochter. Hoe ik hierin naast haar wil staan en waar ik aan haar wil helpen herinneren.' Want als zij naast haar staat vanuit het idee. Dit gaat haar mogelijk beschadigen voor het leven. Dan kun je je voorstellen dat ze in het contact met haar kind heel anders overkomt. Een andere energie uitstraalt en andere dingen ZEGT dan wanneer zij zich krachtig voelt in wie zij wil zijn voor haar dochter en waar ze haar dochter aan wil helpen herinneren. En hoe ze haar dochter wil zien en hoe ze in haar dochter gelooft, in de kracht en veerkracht van haar dochter en hoe ze haar dochter daar juist in kan bekrachtigen. Wauw!

En daarmee zag ze ineens hoe ze in haar moederschap zichzelf iets heel moois te doen kon geven en een prachtig geschenk geven aan haar dochter hierin, in deze situatie.

En dat hebben we in één sessie, hebben we aan die kaleidoscope gedraaid en viel het voor haar op zijn plaats.

En viel de behoefte om te eten WEG en DAT is Etenslessen.

Dat is hoe we voortdurend als een spin in het web van jouw relatie met eten continue de verbanden leggen tussen wat je DENKT, wat je VOELT, wat je EET, wat je DOET.

En dat maakt mij zo dankbaar. Dit is één van de dingen waar ik zo intens van geniet. Dit is mijn sfeer van invloed. Dit is de plek waarin ik dat verschil kan maken. Het maakt me zo blij.

DE LES

Deze les, voor deze week wil ik je helpen met een Etensles die voor jou een perspectief geeft op belemmerende overtuigingen en met name, met belemmerende overtuigingen bedoel ik in dit geval specifiek: het hebben van een oordeel, een negatief oordeel over jezelf en hoe je dit belemmert in het oplossen van je strijd met eten.

Een van de dingen waar mensen nu last van hebben, opgesloten thuis door Corona, je moet je zien te verhouden tot gedachten over financiële onzekerheid, gedachten over niet weten wat het kabinet gaat besluiten, wat de economie gaat doen, niet weten wanneer je kinderen weer naar school kunnen. En in dat alles, in die ontregeling, daar moet jij je toe zien te verhouden. En als je niet weet hoe je je eigen gedachten managed en jezelf hiermee helpen kan, zoals in dat voorbeeld wat ik net omschreef, door jezelf te coachen of je te laten coachen, is de kans groot dat je daar veel energie aan verliest, aan je angsten en je zorgen.

En één van de effecten daarvan is dat je mogelijk niet goed voor jezelf zorgt. Niet sport, ongezond eet en dat lui vind, slecht vindt van jezelf. En dus is dat lui, jezelf lui vinden, een oordeel waar je nu last van hebt. En in deze Etensles wil ik je helpen om hier perspectief op te krijgen.

Ik persoonlijk geloof niet in luie mensen. Ik geloof wel in mensen, maar ik geloof niet dat ze lui zijn.En ik ga dit oordeel voor je uitpakken, er samen met je naar kijken en je laten zien dat het niet werkbaar is. Samen met je kijken naar wat voor effect het resulteert in je leven en hoe dit anders kan.

En laten we daarvoor eerst beginnen naar wat je jezelf dus ziet doen. Je eet niet gezond, je doet geen moeite voor jezelf en je sport niet. Ja, laten we daar even onder die noemer, onder die paraplu beetpakken, dat gedrag waar je een oordeel over hebt. En het eerste wat ik tegen je wil zeggen is dat luiheid geen negatieve betekenis heeft, op zich, maar dat we het vaak wel zo ervaren. Lui betekent voor ons vaak slecht.

Goed, dus je vindt jezelf lui en het bewijs voor je observatie is dat je niet sport en ongezond eet. Je doet op dit moment geen moeite voor jezelf, geen moeite voor je gezondheid. Als we nu naar de Dikke Van Dale grijpen om de definitie van lui op te zoeken, dan vinden we daar de betekenis: afkerig van inspanning. Lui betekent afkerig zijn van inspanning.

En ik vind het een hele mooie definitie omdat deze neutraal is. Er kleeft geen oordeel aan. Het is echt puur alleen een constatering.

Dus als dat zo is, als de Van Dale ons verteld dat het alleen betekent dat je afkerig bent van inspanning, waarom voelt het dan meestal wel, lui zijn, als een negatief oordeel?

En het antwoord hierop vinden we in één van de zeven hoofdzonden in de katholieke kerk. Acedia, als ik het zo goed uitspreekt, ik heb het vanmorgen even aan mijn zoon gevraagd. Ik heb zelf geen Latijn gehad vroeger, maar hij wel. Acedia is een van de zeven hoofdzonden. En een zonde interpreteren we binnen de kerkelijke context als een morele kwestie.

Zondigen is slecht en luiheid is dus slecht...

Dus waar de Dikke Van Dale luiheid neutraal definieert, afkerig zijn tegen inspanning, geeft het kerkelijk perspectief ons een waardeoordeel dat schaamte oproept. Lui zijn is slecht en je voelt je hier schuldig over. Lui zijn is een morele tekortkoming die je liever verbergt. En dus ook voor jezelf. Je wilt er liever niet naar kijken, want zodra je ernaar kijkt, voel je de pijn van je tekortkoming. En wat is daar het effect van? Je blijft passief en komt niet verder.

Want iets waar je niet naar wilt kijken kan immers niet veranderen. Pas als je in het licht zet, kan het groeien.

Dus zolang jij je schaamt voor dat oordeel, dat oordeel wat in jezelf zit, kijk je er niet naar en ontwikkelt het zich niet. Dus hier zien we dat het oordeel jou belemmert. Je luiheid, het oordeel wat je hebt over je luiheid belemmert je om er iets mee te kunnen doen.

Maar wat kan er nu voor je veranderen als je dit oordeel in twijfel trekt? En dat is wat je doet als je jezelf coacht of je laat coachen. Je stelt vragen over je oordelen. Goeie vragen. En als we nu teruggrijpen naar die definitie van de Van Dale, dan kunnen we dat negatieve oordeel er dus afhalen. En bij deze neutrale interpretatie blijven, deze neutrale waarneming, oké, Je bent afkerig van inspanning. En dan is natuurlijk de eerste voor de hand liggende vraag: 'waarom ben je dat?'

En het mooie is dat nu je het oordeel eraf hebt gehaald is de pijn eraf, is de schaamte eraf en voel je de verademing van: 'Aah, oké, nu kan ik er naar gaan kijken.'.

Ik geloof, en nu kom ik even terug op mijn overtuiging, hè, ik zei:'ik geloof niet in luie mensen. Ik geloof wel dat we lui kunnen zijn in ons gedrag, maar niet dat het een...ik geloof niet in de morele tekortkoming van luiheid.' Want dit is wat ik geloof. Ik geloof dat wij allemaal een aangeboren verlangen hebben om te ontdekken, ontwikkelen en leren.

Ik geloof dat we allemaal een aangeboren levenslust in ons hebben. Kijk maar naar baby's en kleine kinderen. Zij ontdekken en onderzoeken zonder dat iemand ze daartoe dwingt, zonder dat iemand tegen ze zegt: wat lig jij hier lui haha, probeer je eens om te draaien haha.' Stel je voor dat je dat tegen een baby zou zeggen haha.

Je hoeft niets te zeggen tegen die baby, die baby die voelt, die heeft een aangeboren verlangen om te ontdekken en te ontwikkelen. En kijk eens naar een baby. Hoe ze reageren als ze iets lukt, als ze iets overwonnen hebben of ontdekt. Als ze het lukt. Niemand die tegen ze zegt: 'Probeer jij die blokjes eens in die blokkendoos te krijgen?' Nee zij gaan zelf spelen met het vormpje en zitten te sleutelen en te rommelen, net zolang tot ze dat blokje in die blokkendozen hebben gekregen. En als ze het dan lukt en je bekijkt ze van een afstandje, ze hebben je nog niet gezien, dan zie je hoe gefascineerd ze zijn. Ze stralen als het is gelukt en ze gaan er helemaal in op en blijven het herhalen.

Dit hebben wij dus allemaal. ELKE baby doet dit en een baby die het niet doet, daar is iets mee aan de hand. En dat voelt haar moeder ook. Dat voelt die vader ook. Ze weten onmiddellijk oei, we moeten naar het consultatiebureau. Er is iets niet helemaal in orde met mijn baby.Een gezonde baby doet dit. Het is dus aangeboren.

Dat is mijn absolute overtuiging, de waarheid zoals ik die zie. Dus als jij passief bent en geen moeite doet om voor jezelf te zorgen, kan je hier twee dingen mee doen. Je kan jezelf erom veroordelen. Of besluiten dat je wilt BEGRIJPEN waarom je passief bent. En dat zal je pas gaan doen als je het oordeel eraf hebt gehaald. Dus vraag je af of dit oordeel jou hier helpt, dat het slecht is, dat je afkerig bent van inspanning. En als je besluit, hè, om dat onderzoek te doen, dan zal je zien dat er ook beweging in kan komen.

Dus vraag je af waarom jouw natuurlijke behoefte om te ontwikkelen en te evolueren, waarom die stagneert? Waarom de natuurlijke connectie met je levenslust niet stroomt? En misschien stroomt die wel in andere gebieden van je leven. Maar waarom je dan niet in dit gebied van je leven stroomt? En als je in andere gebieden van je leven wel stroomt? Waarom noem je jezelf dan lui? Ik denk dat dit een absoluut misverstand is.

Dit perspectief, dat het jou aangeboren behoefte is om je levenslust te voeden, om te ontdekken, om te evolueren, om te ontwikkelen, dit perspectief kan je bevrijden.

Het perspectief dat je moreel niet tekortschiet. Jouw sprankeling, jouw onbegrensde levenslust en evolutie zit in jou, volledig intact en compleet. En je kan er voor kiezen om te ontdekken hoe je deze bevrijdt en of je dat wilt, want je moet helemaal niets. De levensstijl waar jij voor kiest, hoef je niet te verantwoorden of uit te leggen. Maar vertel jezelf dus niet dat je tekortschiet.

Veroordeel jezelf niet, maar wordt nieuwsgierig. Stel jezelf vragen en trek je oordeel in twijfel.

Waar negatieve oordelen je remmen in je ontwikkeling, en hier in het bijzonder in het oplossen van je strijd met eten, is het belangrijk om die oordelen te toetsen op hun waarde. Helpen ze je? Halen ze het beste in je naar boven? Leer je jezelf er beter door kennen en begrijpen? Ontsluiten ze kansen en mogelijkheden? En als dat niet het geval is, mag je je afvragen of je ze niet liever wilt vervangen.

Trek ze in twijfel en zorg dat je opnieuw kan zien dat je voldoet en dat alles wat je nodig hebt om een geweldige relatie met eten te creëren al in je zit.

Ik spreek je volgende week. Bye.